Homofobia w polskiej kulturze wizualnej jako „nieodkryta” reakcja na przemiany norm seksualnych w Polsce po 1989 roku

Abstract

Homophobia in Polish visual culture  as an “undiscovered” response to the transformation  of sexual norms in Poland after 1989 This article discusses the basic characteristics of various artistic practices aimed at stigmatizing nonheterosexuality that occurred in Poland after 1989 in response to a transformation of sexual norms and the rising emancipation of LGBT people. The form and content of selected practices is discussed in detail. Furthermore, the article argues that these practices can be classified as a form of so-called New National Art and signals the maladjustment of the language used by Polish art critique, which foreignizes and pathologizes this kind of art. The author also touches on the phenomenon of deliberate “not discovering” of these practices by national art institutions. Finally, he shows why the absence of artistic practices focused on exclusion and stigmatization of LGBT people seems to be beneficial for both major Polish art institutions and the “excluded” artists. Homofobia w polskiej kulturze wizualnej jako „nieodkryta” reakcja na przemiany norm seksualnych w Polsce po 1989 roku Artykul omawia podstawowe cechy praktyk artystycznych pietnujących nieheteroseksualnośc, ktore wystąpily w Polsce po 1989 roku na skutek przemian norm seksualnych i zapoczątkowania procesu emancypacji osob LGBT. Charakteryzuje formy, jakie ta tworczośc przyjmuje oraz treści, jakie wyraza. Wskazuje rowniez na zasadnośc zaklasyfikowania tego rodzaju tworczości jako odmiany tzw. Nowej Sztuki Narodowej. Sygnalizuje problemy związane z uzywanym przez polską krytyke sztuki jezyka, ktory egzotyzuje i patologizuje tego rodzaju tworczośc. Odnosi sie rowniez do zjawiska zamierzonego „nieodkrywania” tych praktyk artystycznych przez krajowe instytucje sztuki. Wreszcie, wskazuje dlaczego ta celowa nieobecnośc praktyki artystycznej nakierowanej na wykluczanie i pietnowanie osob LGBT wydaje sie korzystna zarowno dla najwazniejszych polskich instytucji sztuki, jak i dla „wykluczonych” tworcow.