Euskal zenbatzaileen komunztadura-aldakortasuna Hegoaldeko testu zaharretan

Abstract

Euskaraz aukerakoa da zenbatzaile lausoek komunztadura plurala egitea (Etxeberria & Etxepare, 2009). Bi aldaerak mantentzea arkaismoa da, Hegoaldean galbidean dagoena (Txillardegi, 1978; Zubiri & Zubiri, 1994). Hegoaldeko datu sinkronikoak eta diakronikoak batu dira, bi helbururekin: (i) arkaismoa mantentzen den eta (ii) komunztadura-aldakortasunak izan duen ibilbidea aztertzea. Hauek dira emaitzak: (i) Hegoaldean ez da komunztadura eza onartzen, (ii) aldakortasuna desagertuz joan da, (iii) objektu zuzenaren funtzioa da komunztadura gutxien eragin duena historikoki, eta (iv) mendebaldeko euskara arkaikoan posiblea zen kardinalek komunztadurarik ez egitea, egungo Zuberoako arkaismoa (Coyos, 1999).