W orkiestrze czy solo? Norwid w paryskiej pracowni Juliusza Kossaka

Abstract

Artykuł dotyczy relacji Cypriana Norwida ze środowiskiem polskich malarzy skupionych ok. połowy XIX wieku wokół paryskiej pracowni Juliusza Kossaka. Punktem wyjścia jest humorystyczny rysunek Kossaka Orkiestra artystów, na którym Norwid został przedstawiony tyłem do widza, z lirą u boku, wśród innych malarzy – członków orkiestry, zajętych grą na różnych instrumentach. Na podstawie tej kompozycji, ilustrującej anegdotę z życia kolonii polskich artystów, oraz innych przekazów z epoki autorka nakreśla sytuację społeczno-bytową malarzy, umiejscawiając na tym tle sylwetkę twórcy litografii Solo. Wskazując na wspólnotę emigracyjnych doświadczeń, podkreśla zarazem odrębność sytuacji Norwida, wynikającą zarówno z cech osobowościowych, jak i z profilu jego twórczości, łączącej dwie dziedziny: literaturę oraz sztuki plastyczne, a nadto silnie osadzonej w refleksji teoretycznej.