Challenges and threats for WHO as the guardian of health security of the international community

Abstract

Celem pracy jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy w obecnym porządku prawnym i w obecnych uwarunkowaniach międzynarodowych możliwe jest uczynienie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) bardziej efektywną w sferze zwalczania globalnych zagrożeń? Za takim określeniem problemu badawczego przemawia wielokrotnie obecna w doktrynie krytyka tej organizacji. Zrozumienie owej krytyki i podstaw prawnych pomoże zdefiniować czynniki osłabiające skuteczność zarządzania bezpieczeństwem zdrowotnym na szczeblu ponadnarodowym oraz dostarczy informacji o możliwych rozwiązaniach.Autor koncentruje się na analizie stanowiska przedstawicieli doktryny, zwłaszcza w zakresie prawa międzynarodowego oraz nauk o bezpieczeństwie. Nie bez znaczenia będzie również egzegeza aktów normatywnych, w szczególności Konstytucji Światowej Organizacji Zdrowia oraz krytyczna analiza dotychczasowych publikacji przedmiotowych.Wykazano, że środek ciężkości problemu efektywności działań WHO w okresie pandemii COVID-19 przesuwa się od wyzwań medycznych do wyzwań prawnych i kwestii politycznych. Wskazano, że skuteczność międzynarodowych regulacji i procedur bezpieczeństwa, w tym zdrowotnego, wynikająca z przyjętych konwencji międzynarodowych stanowi wprost pochodną stopnia, w jakim władze państw członkowskich Organizacji Narodów Zjednoczonych skłonne są przekazać zarówno samej ONZ, jak i jej wyspecjalizowanym organizacjom kompetencje do działania. W wybranych przypadkach partykularne interesy i etatystyczne ujmowanie bezpieczeństwa przeważyły nad odpowiedzialnością za bezpieczeństwo zdrowotne w wymiarze globalnym.