گرفتی ژماره‌ (Dyscalculia) لای قوتابیانی بازنه‌ی یه‌كه‌م له‌ قوتابخانه‌ بنه‌ڕه‌تیه‌كانی شاری چه‌مچه‌ماڵ

Mrywan Abdulmajeed Mohammed, Suzan Mahmuod Ali, Payam Hoshiar, Gashbin Sardar
{"title":"گرفتی ژماره‌ (Dyscalculia) لای قوتابیانی بازنه‌ی یه‌كه‌م له‌ قوتابخانه‌ بنه‌ڕه‌تیه‌كانی شاری چه‌مچه‌ماڵ","authors":"Mrywan Abdulmajeed Mohammed, Suzan Mahmuod Ali, Payam Hoshiar, Gashbin Sardar","doi":"10.21928/juhd.v10n3y2024.pp24-36","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"ئامانجی ئەم توێژینەوەیە بۆ لێکۆڵینەوەیه‌ لە دیسكالكولیا  له‌ نێوان خوێندکارانی بازنه‌ی یەکەم لە قوتابخانە سەرەتاییەکاندا لە ڕووی ڕەگەز، ته‌مه‌ن، و پۆل و قوتابخانەوه‌. كێشه‌ی ژماره‌ یان دیسکالکولیا تێکچوونێکی تایبەتی فێربوونه‌و بەربەستێکە لە بیرکاریدا،ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ قوتابیانی بازنه‌ی یه‌كه‌می‌ ‌ پۆلەکانی یەکەم و دووەم و سێیەم لەخۆ دەگرێت له‌ پارێزگای سلێمانی. دیارترین نیشانه‌كانی كێشه‌ی ژماره‌: به‌ زەحمەتی تێگەیشتن لە وشەکانی \"لێكدان\"، \"کۆکردنەوە\"، کێشە لە ژماردن، حەز نەکردن بە ژمێریاری و خەمڵاندن و هەستکردنێکی زۆر خراپ لە چەمک و یاسا و شیكاری‌ بیرکاری له‌ خۆده‌گرێت، هه‌روه‌ها گرنگترین ئه‌و تیۆریانه‌ی له‌م توێژینه‌وه‌یه‌دا خراونه‌ته‌ڕوو ئه‌مانه‌ن: تیۆری بوونیادنانی مەعریفی بیاجه‌، تیۆری گەشەپێدانی مەعریفی، مۆدێلی سێ کۆد و مۆدێلی سیستەمی پرۆسێسی ژمارە كه‌ هه‌موو ئه‌م تیۆریانه‌ یارمه‌تی باش تێگه‌یشتنی ئێمه‌ ده‌ده‌ن تا زیاتر له‌ كێشه‌ی ژماره‌ تێبگه‌ین. جگه‌ له‌مه‌ش توێژینه‌وه‌كانی پێشوو ئه‌وه‌ ده‌خه‌نه‌ڕوو كه‌ هه‌ندێك هۆكاری ژینگه‌یی و كۆمه‌ڵایه‌تی و ده‌ررونی و په‌روه‌رده‌یی و بۆماوه‌یی ده‌بنه‌ هۆی ئه‌م دیارده‌یه‌. توێژه‌‌ران ‌ سوودیان له‌ ڕاپرسی پێشوه‌خته‌ بینیوه‌و وه‌ریانگێراوه بۆ زمانی كوردی كه‌ له (‌22) بڕگه‌ پێك هاتووه‌، هه‌رورها دوای وه‌رگرتنی بۆچوونی شاره‌زایان، (102) قوتابی له‌ دیدی مامۆستایه‌نه‌وه‌ وه‌رگیراوه‌. به‌ سوود بینین له‌ پرۆسه‌ی ئاماری (SPSS- 26) شیكاری داتاكان كراون. ده‌رئه‌نجام:  ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ ڕاستگۆیی و جێگیری زۆرباشی  هه‌یه‌، وه‌ ئه‌وه‌  خراوه‌ته‌ڕوو كه‌ ڕێژه‌ی كێشه‌ی ژماره‌ له‌ نێو كچاندا زیاتره‌ وه‌ك له‌ كوڕان و له‌ قوتابخانه‌ حكومیه‌كاندا به‌ تایبه‌ت له‌ نێو قوتابیانی پۆلی دووه‌م زیاتر بڵاوه وه‌ك له‌ قوتابخانه‌ ئه‌هلیه‌كان‌. بۆیه‌ له‌ ئه‌نجامی هه‌ندێك كه‌م و كورتی ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌، توێژه‌ران هه‌ندێك پێشنیاریان بۆ توێژینه‌وه‌كان داهاتوو خستۆته‌ڕوو له‌ گرنگترینیان: ته‌نها پشت به‌ دیدی مامۆستا نه‌به‌سترێت، به‌ڵكوئه‌نجامدانی تێست و پێوانه‌كردنی زیاتر ڕووبه‌ڕوو له‌گه‌ڵ له‌ قوتابیاندا گرنگه‌ بۆ زانینی گرفتی ژماره‌ لای قوتابیان به‌ شێوه‌یه‌كی وردتر و  به‌ده‌ستهێنانی ئه‌نجامی باشتر.","PeriodicalId":313826,"journal":{"name":"Journal of University of Human Development","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-07-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of University of Human Development","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.21928/juhd.v10n3y2024.pp24-36","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0

Abstract

ئامانجی ئەم توێژینەوەیە بۆ لێکۆڵینەوەیه‌ لە دیسكالكولیا  له‌ نێوان خوێندکارانی بازنه‌ی یەکەم لە قوتابخانە سەرەتاییەکاندا لە ڕووی ڕەگەز، ته‌مه‌ن، و پۆل و قوتابخانەوه‌. كێشه‌ی ژماره‌ یان دیسکالکولیا تێکچوونێکی تایبەتی فێربوونه‌و بەربەستێکە لە بیرکاریدا،ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ قوتابیانی بازنه‌ی یه‌كه‌می‌ ‌ پۆلەکانی یەکەم و دووەم و سێیەم لەخۆ دەگرێت له‌ پارێزگای سلێمانی. دیارترین نیشانه‌كانی كێشه‌ی ژماره‌: به‌ زەحمەتی تێگەیشتن لە وشەکانی "لێكدان"، "کۆکردنەوە"، کێشە لە ژماردن، حەز نەکردن بە ژمێریاری و خەمڵاندن و هەستکردنێکی زۆر خراپ لە چەمک و یاسا و شیكاری‌ بیرکاری له‌ خۆده‌گرێت، هه‌روه‌ها گرنگترین ئه‌و تیۆریانه‌ی له‌م توێژینه‌وه‌یه‌دا خراونه‌ته‌ڕوو ئه‌مانه‌ن: تیۆری بوونیادنانی مەعریفی بیاجه‌، تیۆری گەشەپێدانی مەعریفی، مۆدێلی سێ کۆد و مۆدێلی سیستەمی پرۆسێسی ژمارە كه‌ هه‌موو ئه‌م تیۆریانه‌ یارمه‌تی باش تێگه‌یشتنی ئێمه‌ ده‌ده‌ن تا زیاتر له‌ كێشه‌ی ژماره‌ تێبگه‌ین. جگه‌ له‌مه‌ش توێژینه‌وه‌كانی پێشوو ئه‌وه‌ ده‌خه‌نه‌ڕوو كه‌ هه‌ندێك هۆكاری ژینگه‌یی و كۆمه‌ڵایه‌تی و ده‌ررونی و په‌روه‌رده‌یی و بۆماوه‌یی ده‌بنه‌ هۆی ئه‌م دیارده‌یه‌. توێژه‌‌ران ‌ سوودیان له‌ ڕاپرسی پێشوه‌خته‌ بینیوه‌و وه‌ریانگێراوه بۆ زمانی كوردی كه‌ له (‌22) بڕگه‌ پێك هاتووه‌، هه‌رورها دوای وه‌رگرتنی بۆچوونی شاره‌زایان، (102) قوتابی له‌ دیدی مامۆستایه‌نه‌وه‌ وه‌رگیراوه‌. به‌ سوود بینین له‌ پرۆسه‌ی ئاماری (SPSS- 26) شیكاری داتاكان كراون. ده‌رئه‌نجام:  ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ ڕاستگۆیی و جێگیری زۆرباشی  هه‌یه‌، وه‌ ئه‌وه‌  خراوه‌ته‌ڕوو كه‌ ڕێژه‌ی كێشه‌ی ژماره‌ له‌ نێو كچاندا زیاتره‌ وه‌ك له‌ كوڕان و له‌ قوتابخانه‌ حكومیه‌كاندا به‌ تایبه‌ت له‌ نێو قوتابیانی پۆلی دووه‌م زیاتر بڵاوه وه‌ك له‌ قوتابخانه‌ ئه‌هلیه‌كان‌. بۆیه‌ له‌ ئه‌نجامی هه‌ندێك كه‌م و كورتی ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌، توێژه‌ران هه‌ندێك پێشنیاریان بۆ توێژینه‌وه‌كان داهاتوو خستۆته‌ڕوو له‌ گرنگترینیان: ته‌نها پشت به‌ دیدی مامۆستا نه‌به‌سترێت، به‌ڵكوئه‌نجامدانی تێست و پێوانه‌كردنی زیاتر ڕووبه‌ڕوو له‌گه‌ڵ له‌ قوتابیاندا گرنگه‌ بۆ زانینی گرفتی ژماره‌ لای قوتابیان به‌ شێوه‌یه‌كی وردتر و  به‌ده‌ستهێنانی ئه‌نجامی باشتر.
计算障碍是世界上最常见的一种计算障碍。
ئامانجی ئەم توێژینەویە بۆ لێکۆڵینەوەیه لە دیسكالكولیا له نێوان خوێندکارانی بازنهی ەکەم لە قوتابخانە سەرەتایەکاندا لە ڕوی ڕەگەز، تهمهن، و پۆل و قوتابخانەوه.كێشه‌ی ژماره‌ یان دیسکالکولیا تێکچوونێکی تایبەتی فێربوونه‌و بەربەستێکە لە بیرکاریدا،ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ قوتابیانی بازنه‌ی یه‌كه‌می‌ ‌ پۆلەکانی یەکەم و دووەم و سێیەم لەخۆ دەگرێت له‌ پارێزگای سلێمانی.دیارترین نیشانهكانی كێشهی ژماره:به زەحمەتی تێگەیشتن لە وشەکانی "لێكدان"، "کۆکردنەوە"، کێشە لە ژماردن، حەز نەکردن بە ژمێریاری و خەمڵاندن و هەستکردنێکی زۆر خراپ لە چەکمو یاسا و شیكاری بیرکاری له خۆدهگرێت، هروهها گرنگترین ئهو تیۆریانهی لهم توێژینهوهیهدا خراونهتهڕو ئهمانهن:تیۆری بوونیادنانی مەعریفی بیاجه، تیۆری گەشەپێدانی مەعریفی، مۆدێلی سێکۆد و مۆدێلی سیستەمی پرۆسێسی ژمارەكه هموو ئهم تیۆریانه یارمهتی باش تێگهیشتنی ئێمه دهدهن تا زیاتر له كێشهی ژماره تێبگهین.جگه لهمهش توێژینهوهكانی پێشوو ئهوه دهخهنهڕوو كه ههندێك هۆكاری ژینگهی و كۆمهڵایهتی و دهرونی و پهروهردهی و بۆماوهی دهبنه هۆی ئهم دیاردهیه.توێژهران سوودیان له ڕاپرسی پێشوهخته بینیوهو وهریانگێراوه بۆ زمانی كوردی كه له (22) بڕگه پێكهاتوه، هرورها دوای وهرگرتنی بۆچوونی شارهزایان، (102) قوتابی له دیدی مامۆستایهنهوه وهرگیراوه.به سوود بینین له پرۆسهی ئاماری (spss- 26) شیكاری داتاكان كراون.دهرئهنجام: ئهم توێژینهوهی ڕاستگۆی و جێگیری زۆرباشی ههیه، وه ئهوه خراوهتهڕوو كه ڕێژهی كێشهی ژماره له نێو كچاندا زیاترهوهك له كوڕان و له قوتابخانه حكومیهكاندا به تایبهت له نێو قوتابیانی پۆلی دووهم زیاتر بڵاوه وهك له قوتابخانه ئهلیهكان.بۆیه له ئهنجامی هندێك كهم و كورتی ئهم توێژینهوهیه، توێژهران ههندێك پێشنیاریان بۆ توێژینهوهكان داهاتو خستۆتهڕوو له گرنگترینیان:تهنها پشت به دیدی مامۆستا نهبهسترێت، بهڵكوئهنجامدانی تێست و پێوانهكردنی زیاتر ڕوبهڕوو لهگهڵ لهقوتابیاندا گرنگه بۆ زانین گرفتی ژماره لای قوتابیان به شێویهكی وردتر و بهدهستهێنانی ئهنجامی باشتر.
本文章由计算机程序翻译,如有差异,请以英文原文为准。
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术官方微信