{"title":"1925 TARİHLİ KAPUDAĞLI İLYA (KANAKİS) YAPIMI UD’UN RESTORASYONU","authors":"Ali Maruf Alaskan, A. Arslan","doi":"10.51576/ymd.1481612","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"ÖZ \nBu çalışmada 1925 yılı 3886 numaralı Kapudağlı İlya yapımı bir udun restorasyon süreci ele alınmıştır. Kapudağlı İlya 1870-1930 yılları arasında yaşamış ülkemizin önemli ud yapımcılarındandır. Sanat yönü ve ses kalitesi yüksek, görsel açıdan değerli udlar yapmıştır. Kapudağlı İlya (Kanakis) 1870 yılında Balıkesir ilinin Bandırma ilçesine bağlı Kapıdağ yarımadasında doğmuştur. Eski kayıtlarda ve çalgı içerisindeki etiketlerde Kapudağ olarak geçmektedir. Rum asıllı Türk vatandaşıdır. Meslek hayatına ilk olarak gitar ve mandolin yaparak başlamış 25’li yaşlara geldiğinde atölyesini İstanbul’a taşımıştır. Kapalıçarşı’da dükkân açan İlya, burada dönemin müzik anlayışı ve ihtiyaçlarını gözlemleyip ona göre üretim yapmaya başlamıştır. Bu dönemde en çok tercih edilen çalgı olan ud üretimine başlamış, uzun yıllar ud ve lavta yapımı ile uğraşmıştır. Çalışmada ülkemizde henüz çok yeni bir konu olan çalgı restorasyonu ele alınmaktadır. Eski çalgıların tamir ve onarımı çok önceden beri yapılmakla beraber, bu tür çalışmaların akademik düzeyde uygulanması ve sonradan yayına dönüştürülmesi henüz çok yenidir. Çalışmada İlya yapımı ud öncelikle detaylı olarak incelenerek mevcut durum, malzeme, dönem, işçilik ve yapım teknikleri ele alınmış, sonrasında müdahale gerektiren kısımlar saptanmıştır. Çalgının restorasyon süreci için malzeme ve iş-işlem sırası belirlenmiştir. Yaklaşık 100 yıllık olan bu ud, daha sonrasında uluslararası alanda tarihi ve kültürel varlıkların restorasyon prensiplerine uygun bir onarım sürecinden geçerek çalınır hale getirilmiştir.","PeriodicalId":471272,"journal":{"name":"Yegah Müzikoloji Dergisi","volume":"93 13","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-06-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Yegah Müzikoloji Dergisi","FirstCategoryId":"0","ListUrlMain":"https://doi.org/10.51576/ymd.1481612","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
ÖZ
Bu çalışmada 1925 yılı 3886 numaralı Kapudağlı İlya yapımı bir udun restorasyon süreci ele alınmıştır. Kapudağlı İlya 1870-1930 yılları arasında yaşamış ülkemizin önemli ud yapımcılarındandır. Sanat yönü ve ses kalitesi yüksek, görsel açıdan değerli udlar yapmıştır. Kapudağlı İlya (Kanakis) 1870 yılında Balıkesir ilinin Bandırma ilçesine bağlı Kapıdağ yarımadasında doğmuştur. Eski kayıtlarda ve çalgı içerisindeki etiketlerde Kapudağ olarak geçmektedir. Rum asıllı Türk vatandaşıdır. Meslek hayatına ilk olarak gitar ve mandolin yaparak başlamış 25’li yaşlara geldiğinde atölyesini İstanbul’a taşımıştır. Kapalıçarşı’da dükkân açan İlya, burada dönemin müzik anlayışı ve ihtiyaçlarını gözlemleyip ona göre üretim yapmaya başlamıştır. Bu dönemde en çok tercih edilen çalgı olan ud üretimine başlamış, uzun yıllar ud ve lavta yapımı ile uğraşmıştır. Çalışmada ülkemizde henüz çok yeni bir konu olan çalgı restorasyonu ele alınmaktadır. Eski çalgıların tamir ve onarımı çok önceden beri yapılmakla beraber, bu tür çalışmaların akademik düzeyde uygulanması ve sonradan yayına dönüştürülmesi henüz çok yenidir. Çalışmada İlya yapımı ud öncelikle detaylı olarak incelenerek mevcut durum, malzeme, dönem, işçilik ve yapım teknikleri ele alınmış, sonrasında müdahale gerektiren kısımlar saptanmıştır. Çalgının restorasyon süreci için malzeme ve iş-işlem sırası belirlenmiştir. Yaklaşık 100 yıllık olan bu ud, daha sonrasında uluslararası alanda tarihi ve kültürel varlıkların restorasyon prensiplerine uygun bir onarım sürecinden geçerek çalınır hale getirilmiştir.