PERFORMANCE RANKING OF COMPANIES BY ENTROPY AND AHP WEIGHTED TOPSIS METHOD: AN APPLICATION IN BIST

Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Pub Date : 2024-01-08 DOI:10.16953/deusosbil.1380809

B. Topal

{"title":"PERFORMANCE RANKING OF COMPANIES BY ENTROPY AND AHP WEIGHTED TOPSIS METHOD: AN APPLICATION IN BIST","authors":"B. Topal","doi":"10.16953/deusosbil.1380809","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Dünyada yaşanan teknolojik gelişmelerin yanı sıra ekonomik krizlerin de her an ortaya çıkmasının muhtemel olduğu günümüzde, firmalar için performans ölçümü ve değerlemesi oldukça önemlidir. Ayrıca rekabetçi piyasa alanında da firmanın hem rekabet gücünün artırılması hem de piyasadaki yerinin belirlenmesinde performans tespitine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bakımdan firma performansının tespiti konusunda farklı yöntemlerden yararlanılmaktadır. Çalışma kapsamında Borsa İstanbul’da (BIST), İmalat Sektörü - Taş ve Toprağa Dayalı Alt Sektöründe işlem gören ve çimento imalatı faaliyetinde bulunan 10 firmanın 2013-2022 dönemine ilişkin belirlenen finansal oranlarının farklı kriter ağırlıklarına göre performans sıralaması tespit edilerek, kullanılan kriter ağırlıklarına göre uygulanan çok kriterle karar verme yöntemiyle firmaların piyasa değerleri kıyaslanmıştır. Kriter ağırlıklarının belirlenmesinde AHP (Analytic Hierarchy Process) ve Entropi yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmada firmaların performansları, Cari Oran, Nakit Oran, Asit-Test Oranı, Net Kâr Marjı, Esas Faaliyet Kârlılığı, Özsermaye Kârlılığı, Finansal Kaldıraç, Satışlardaki Büyüme, Stok Devir Hızı, Aktif Devir Hızı, Özsermaye Devir Hızı ve Hisse Başına Kazanç olmak üzere 12 kriter dikkate alınarak, kullanılan farklı kriter ağırlıklarına göre TOPSIS (The Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) çok kriterli karar verme yöntemiyle belirlenmiştir.","PeriodicalId":503191,"journal":{"name":"Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","volume":"27 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-01-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.16953/deusosbil.1380809","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Dünyada yaşanan teknolojik gelişmelerin yanı sıra ekonomik krizlerin de her an ortaya çıkmasının muhtemel olduğu günümüzde, firmalar için performans ölçümü ve değerlemesi oldukça önemlidir. Ayrıca rekabetçi piyasa alanında da firmanın hem rekabet gücünün artırılması hem de piyasadaki yerinin belirlenmesinde performans tespitine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bakımdan firma performansının tespiti konusunda farklı yöntemlerden yararlanılmaktadır. Çalışma kapsamında Borsa İstanbul’da (BIST), İmalat Sektörü - Taş ve Toprağa Dayalı Alt Sektöründe işlem gören ve çimento imalatı faaliyetinde bulunan 10 firmanın 2013-2022 dönemine ilişkin belirlenen finansal oranlarının farklı kriter ağırlıklarına göre performans sıralaması tespit edilerek, kullanılan kriter ağırlıklarına göre uygulanan çok kriterle karar verme yöntemiyle firmaların piyasa değerleri kıyaslanmıştır. Kriter ağırlıklarının belirlenmesinde AHP (Analytic Hierarchy Process) ve Entropi yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmada firmaların performansları, Cari Oran, Nakit Oran, Asit-Test Oranı, Net Kâr Marjı, Esas Faaliyet Kârlılığı, Özsermaye Kârlılığı, Finansal Kaldıraç, Satışlardaki Büyüme, Stok Devir Hızı, Aktif Devir Hızı, Özsermaye Devir Hızı ve Hisse Başına Kazanç olmak üzere 12 kriter dikkate alınarak, kullanılan farklı kriter ağırlıklarına göre TOPSIS (The Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) çok kriterli karar verme yöntemiyle belirlenmiştir.

查看原文本刊更多论文

用熵和 ahp 加权 topsis 法进行公司业绩排名：在 BIST 中的应用

在当今世界，技术发展和经济危机随时都有可能发生，因此绩效衡量和评估对企业来说非常重要。此外，在竞争激烈的市场领域，也有必要进行绩效测定，以增强企业的竞争力，确定其在市场中的地位。在这方面，我们采用了不同的方法来确定公司业绩。在本研究范围内，根据不同的标准权重，确定了 2013-2022 年期间在伊斯坦布尔证券交易所（BIST）、制造业--石材和土基子行业、从事水泥生产活动的 10 家公司的财务比率绩效排名，并根据所使用的标准权重，采用多标准决策法对这些公司的市场价值进行了比较。确定标准权重时使用了 AHP（层次分析法）和熵法。在本研究中，根据所使用的不同标准权重，采用 TOPSIS（与理想解决方案相似的优选顺序技术）多标准决策法确定了各公司的绩效，同时考虑了 12 项标准：流动比率、现金比率、酸性试验比率、净利润率、营业利润率、股本回报率、财务杠杆、销售增长率、存货周转率、资产周转率、股本周转率和每股收益。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

自引率

0.00%

发文量