Socjoprawne uwagi i refleksje dotyczące projektu nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z 2022 roku

Abstract

Artykuł przybliża socjoprawną refleksję propozycji nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Wspomniany akt prawny był już kilkakrotnie nowelizowany w przeszłości. Ostatnio zaproponowane zmiany zostały przedstawione przez Ministerstwo Zdrowia – w zasadzie – jako modyfikacja o charakterze technicznym. Miała ona dotyczyć przede wszystkim zmiany terminologii w odniesieniu do pojęć związanych z zaburzeniami psychicznymi oraz z niepełnosprawnością. Dokładna analiza przywołanego w artykule dokumentu zwróciła uwagę na to, że omawiana propozycja wprowadza zmienne o charakterze fundamentalnym.Modyfikacja zaproponowana przez Ministerstwo Zdrowia skutkowałaby niespotykaną dotąd zmianą w zakresie możliwości leczenia pacjentów bez ich zgody na terenie szpitala psychiatrycznego. Ostatecznie wskazana propozycja nowelizacji ustawy nie weszła w życie: jedynie jej nieliczne fragmenty zostały uwzględnione. Czy to oznacza, że pomysł na nowelizację prawa psychiatrycznego był zły? Być może propozycje te były słuszne i przyczyniłyby się do poprawy poziomu przestrzegania praw osób doświadczających niepełnosprawności oraz kryzysów psychicznych? Być może jednak – odwrotnie – przedstawiono projekt zmiany prawa, który zbyt mocno wkraczał w obszar ludzkich wolności? W artykule została podjęta próba udzielenia odpowiedzi na te pytania.