The process of becoming independent of foster care pupils in Poland – challenges and prospects

Abstract

Celem badań było poznanie opinii kadry zarządzającej instytucjami pomocy społecznej na temat procesu usamodzielniania wychowanków pieczy zastępczejMetodą badań był sondaż diagnostyczny, zaś narzędziem badawczym kwestionariusz ankiety na temat procesu usamodzielnienia wychowanków pieczy zastępczej dla kadry zarządzającej instytucjami pomocy społecznej (aut. Anny Kanios). Badania przeprowadzono osobiście w okresie czerwiec-październik 2023 roku. Terenem badań było województwo lubelskie, zaś w sensie instytucjonalnym były to Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie.Wyniki badań wskazują, iż w ciągu ostatnich lat liczba rodzin zastępczych w Polsce maleje. Wychowankowie najczęściej podejmują decyzje o usamodzielnieniu z powodu chęci opuszczenia placówki opiekuńczo-wychowawczej /rodziny zastępczej, chęci podjęcia pracy i życia na własny rachunek. PCPR-y jako podmioty organizujące pieczę zastępczą największy problem w procesie usamodzielnienia upatrują w trudnościach w zapewnieniu lokalu mieszkalnego. W Polsce nie funkcjonuje jeden program usamodzielnienia. Każdy powiat go sobie wypracowuje. Opiekunowie usamodzielnienia nie są w stanie wywiązywać się w pełni ze swej funkcji ze względu na zbiurokratyzowanie zadań.Konieczne wydaje się zreformowanie systemu pieczy zastępczej. Odciążenie opiekunów usamodzielnienia oraz koordynatorów pieczy zastępczej poprzez zmniejszenie zadań związanych z dokumentacją na rzecz realnej pracy z rodziną i wychowankiem. Ważne wydaje się również prowadzenie monitoringu losów osób usamodzielnionych. Dodatkowym wsparciem warto objąć kadrę oraz rodziców zastępczych poprzez prowadzenie dodatkowych szkoleń, warsztatów, spotkań informacyjnych.