Psychosocial predictors of the sense of coherence in adolescents and young adults raised up by single mothers

Abstract

Celem badań było zdiagnozowanie poczucia koherencji młodzieży wychowywanej przez samotne matki w kontekście posiadanych przez nią dyspozycji podmiotowych: samooceny, wartości i wsparcia społecznego.Materiał badawczy uzyskano za pomocą metody sondażu diagnostycznego, w skład którego weszły: Kwestionariusz Orientacji Życiowej (SOC-29) Antonovsky’ego, Skala Samooceny (TSCS) Fittsa, Kwestionariusz Wsparcia Społecznego (NSSQ) Norbeck oraz Portretowy Kwestionariusz Wartości (PVQ) Schwartza.W skonstruowanym modelu ścieżkowym, na podstawie wcześniejszych analiz regresji wielorakich krokowych, uzyskane konfiguracje predykcyjne przyjmowały zróżnicowany charakter znaczeniowy. Psychospołecznymi predyktorami poczucia koherencji młodzieży wychowywanej przez samotne matki były wskaźniki wsparcia społecznego, wartości i samooceny: wsparcie pomocowe i funkcjonalne, wartości bezpieczeństwa, tradycji i władzy oraz ja osobiste.Wysoki poziom poczucia koherencji istotnie i pozytywnie koreluje z doświadczaniem wsparcia pomocowego przez młodzież wychowywaną przez samotne matki. Otrzymywana pomoc w wymiarze materialnym wraz z preferowaniem wartości tradycji i władzy sprzyja lepszemu przystosowaniu się badanych do zmieniającej się rzeczywistości. Natomiast im silniejsze wsparcie o charakterze funkcjonalnym, wyższa ocena własnej osoby oraz wyższy poziom bezpieczeństwa społecznego i osobistego młodzieży wychowywanej przez samotne matki, tym w mniejszym stopniu angażuje się ona w działania mające na celu poprawę swojej sytuacji życiowej i trudniej radzi sobie ze stresem. Z punktu widzenia praktyki edukacyjnej uzyskane wyniki badań mogą posłużyć do planowania i projektowania działań wzmacniających dyspozycje podmiotowe oraz wspierających funkcjonowanie młodych ludzi z rodzin niepełnych.