Prawa dziecka – prawa człowieka w najnowszej literaturze dla dzieci - wybór i wskazania dla edukacji

Abstract

Przedmiotem tekstu czynię wybrane książki adresowane do dzieci w młodszym wieku szkolnym, w których obecna jest tematyka praw dziecka w odwołaniu do Konwencji o Prawach Dziecka jak również praw człowieka w odniesieniu do Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Sięgając po metodę analizy treści stosowaną w metodologii badań jakościowych, dokonuję analizy i interpretacji treści książek najnowszych (II dekady XXI wieku), zarówno pisarzy polskich jak i obcojęzycznych. Podejmuję się próby odpowiedzi na pytania: czy i w jaki sposób książki poddane analizie, mogą służyć dziecku w rozumieniu i świadomy korzystaniu ze swoich praw? na jakie prawa człowieka jest w wybranych książkach położony akcent?;  na ile analizowane książki są otwarte na dyskusje z czytelnikiem? Tekst jest złożony z dwóch części. W pierwszej, prezentuję istniejący stan wiedzy w naukach społecznych i humanistycznych, na temat braku kategorii dzieciństwa na przestrzeni dziejów oraz jak toczył się proces formowania podmiotowości dziecka, dając początek zapisywaniu jego praw.W drugiej części tekstu prezentuję wnioski z analiz treści wybranej literatury dziecięcej. Wskazuję literaturę, w której dziecko traktowane jest podmiotowo- jako obywatel „tu i teraz”; literaturę, która może służyć pomocą w planowaniu pracy opiekuńczo- wychowawczej pedagogom, rodzicom, osobom które troszczą się o ochronę jednostkowości dziecka.