Դերենիկ Դեմիրճյան. «Խորհուրդներ սկսնակ գրողին»

Abstract

Հայտնի է, որ Դ. Դեմիրճյանը գրական-գեղարվեստական գործունեությանը զուգահեռ գրել է նաև գրականագիտական ուսումնասիրություններ, քննադատական և հրապարակախոսական հոդվածներ: Գրողի ուշադրության կենտրոնում էին նաև երիտասարդ ստեղծագործողներին առնչվող խնդիրները: «Մի քանի խոսք մեր սկսնակ գրողներին», «Երիտասարդ գրողներին» հոդվածներում, «Երիտասարդ արձակագիրներ» զեկուցման մեջ Դեմիրճյանն անդրադառնում է գեղարվեստական վարպետության խնդիրներին, կարևորում երիտասարդ գրողների կենսական և գրական փորձառությունը, կյանքին և իրական խնդիրներին կապվածությունը, ազգային և համաշխարհային գրական փորձի իմացությունը, ընդհանուր զարգացածությունն ու ինքնուրույնությունը: Ահա այս խնդիրների շրջանակում է նաև մեր կողմից ներկայացվող «Խորհուրդներ սկսնակ գրողին» հոդվածը (Դեմիրճյանի երկերի ժողովածուի 12-րդ հատորում այն սխալմամբ վերնագրված է «Խորհուրդներ սկսնակ գրողներին»): Այն տպագրվել է «Ավանգարդ» թերթի 1930 թվականի հունիսի 1-ի (թիվ 123), 8-ի (թիվ 129), 22-ի (թիվ 141) համարներում: Դեմիրճյանի երկերի ժողովածուի 12-րդ հատորում տեղ են գտել եռամաս այս հոդվածի միայն առաջին (Օչերկ, պատկեր, պատմվածք) և երրորդ հատվածները (Բովանդակություն, պլան, մշակում): Բացակայում է երկրորդը (Լեզու և ոճ), որը վրիպել է ուսում-նասիրողների աչքից: Մինչդեռ այն բավականին հետաքրքրական հատված է թե՛ գրողի ժառանգության բաց թողած էջերի լրացման, թե՛ լեզվի մասին նրա կարևոր դիտարկումների ամբողջացման տեսանկյունից: Դրանում հեղինակը մեկ անգամ ևս ներկայացնում է իր մոտեցումները գրական լեզվի, դրա կարևոր հատկանիշների (պարզություն, պատկերավորություն, հուզականություն), ոճի, բառի և պատկերի մասին: It is known that parallel to literary and artistic activity D. Demirchyan also wrote literary studies, critical and publicizing articles. His analyses of "Sasuntsi David " epos, national theatre and in general dramaturgy, literary culture, literary language development trends and different problems regarding genres and creativity are remarkable. In the series, there are also his reactions, speeches and reports on different occasions. His articles on Armenian, as well as Russian classic and modern authors (Abovyan, Nalbandyan, Aghayan, Tumanyan, Isahakyan, Shirvanzade, Pushkin, Gogol, Saltykov - Shchedrin, Chekhov, Gorky, Sholokhov and others) are particularly interesting. They stand out for their broad knowledge of the history of literature, in-depth analyzes of aesthetic-creative questions, and original and subtle observations about the authors. The focus of the writer's attention was also the problems related to young creators. In the articles "A Few Words to Our Beginner Writers", "Young Writers", and the report "Young Writers", Demirchyan addresses the problems of artistic mastery, highlights the life and literary experience of young writers, their attachment to life and real problems, knowledge of national and world literary experience, general development and independence. Here, the article "Advice to the Beginner Writer" presented by us is also within the framework of these problems (in the 12th volume of the collection of Demirchyan's works, it’s entitled as "Advice to the Beginner Writers" by mistake). It was published in "Avangard" newspaper on June 1 (No. 123), 8 (No. 129), 22 (No. 141) issues of 1930. The 12th volume of Demirchyan's collection of works contains only the first and third parts of this three-part article: (Essay, image, story) and (Content, plan, development). The second (Language and style) is missing, which escaped the attention of researchers. Still, it is quite an interesting passage both in terms of completeing the missing pages of the writer's legacy and in the context of his important observations about language. In this work the author once again presents his approaches to literary language, its important features (simplicity, imagery, emotionality), style, word and image. Известно, что наряду с литературно-художественной деятельностью Д. Демирчян писал также литературоведческие исследования, критические и публицистические статьи. Примечательны его анализы касательно эпоса «Давид Сасунский», национального театра и драматургии в целом, литературной культуры, тенденций развития литературного языка, жанров и различных творческих проблем. В этом ряду также примечательны его обращения-отклики, выступления и доклады по различным поводам. Отдельный интерес представляют его статьи как об армянских, так и о русских классических и современных авторах (Абовяне, Налбандяне, Агаяне, Туманяне, Исаакяне, Ширванзаде, Пушкине, Гоголе, Салтыкове-Щедрине, Чехове, Горьком, Шолохове и др.). Труды Демирчяна отличаются широким знанием истории литературы, глубоким анализом эстетически-творческих вопросов, самобытными и тонкими наблюдениями об авторах. В центре внимания писателя были также проблемы, связанные с молодыми авторами. В своих статьях «Несколько слов нашим начинающим писателям», «Молодым писателям», в докладе «Молодые прозаики» Демирчян обращается к проблемам художественного мастерства, придает важность жизненному и литературному опыту молодых писателей, их привязанности к жизни и реальным проблемам, знанию национального и мирового литературного опыта, общему развитию и самостоятельности.