Öğretmen Adaylarının Ortaöğretime Geçiş Sistemine İlişkin Algılarının ve Sistemi Geliştirmeye Yönelik Önerilerinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, öğretmen adaylarının ortaöğretime geçiş sistemi ile ilgili algılarının belirlenmesi ve sistemi geliştirmeye yönelik önerilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden olan olgubilim (fenomenoloji) deseni kullanılmış, çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Anadolu Üniversitesinde öğrenim gören 147 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Katılımcıların üçte biri sistemin olumlu ve olumsuz yönlerinin bulunduğunu, üçte ikisi ise sürecin hiçbir olumlu yönünün olmadığını belirtmişlerdir. Ortaöğretime geçiş sistemine yönelik olumlu algılara ilişkin üç alt tema (eşitlik ve adaletli ölçme ve yerleştirmeye fırsat vermesi, öğrencileri olumlu yönde etkilemesi, ülke gerçeklerine ve özelliklerine uygun olması), olumsuz algılara ilişkin beş alt tema (Öğrenciye yönelik etkiler, sistemin işleyişi, sınavın yapısı ve niteliği, okullar ve eğitim anlayışına yönelik etkiler, eşitsizlik ve adaletsizliğe yönelik algılar, ebeveynlere yönelik etkiler) belirlenmiştir. Çalışmada, sistemin geliştirilmesine yönelik olarak bütüncül bir yaklaşımın benimsenmesi, çoklu ve esnek değerlendirme sisteminin uygulanması, her okulun kendi sınavını yapması, uygulamalı sınavların yapılması, nesnel ve nitelikli ölçmenin gerçekleştirilmesi, süreç odaklı ve okul notlarının göz önünde bulundurulduğu ölçme, değerlendirme ve yerleştirmenin yapılması, sosyo-kültürel etkinlikler ve projelerin de yerleştirmelerde değerlendirilmeye alınması, fırsat eşitliğini sağlayan politikaların geliştirilmesi gibi önerilerin katılımcılar tarafından üretildiği anlaşılmıştır.