STRATEGIC OPPORTUNITIES FOR THE DEVELOPMENT OF AGRICULTURAL COOPERATION IN KAZAKHSTAN

Abstract

Қазақстанның ауылдық аумақтарының тұрақты дамытудың стратегиялық бағыттарының бірі - ауыл шаруашылығы (АШ) өндірісінің шағын тауарлық сипатын ауыл шаруашылығы кооперативтеріне біріктіру және өнімді өндірушіден тұтынушыға дейін ілгерілету жүйесінде инфрақұрылымды дамыту. Мақалада ауыл шаруашылығы кооперативтерінің ауылдық аумақтарды дамытудағы стратегиялық мүмкіндіктері, әлем бойынша азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі маңызы қарастырылды. Қазақстан және оның өңірлері бойынша ауыл шаруашылығы кооперативтерінің 2017-2021жж. аралығындағы даму динамикасына талдау жасалды. Кооперация процесін тежейтін жағымсыз факторлар анықталды, олар: кооператив қағидаттарына сәйкестікті және кооперативтерінің жұмысын тексеретін қаржылық қызметінің болмауы; кооперативтерді қаржыландыру шарттарына кепіл мүлкінің болмауы немесе оның өтімсіздігі және т.б. Мақалада аталған проблемаларды реттеу мақсатында мемлекет тарапынан жүргізіліп жатқан шаралар көрсетілді. Зерттеудің қорытынды нәтиижесінде ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері кооперативтерін дамыту арқылы: мемлекет тарапынан қаржыландыру мен қолдауға ие болу; өндіріске қажетті бастапқы материалдарды төмен бағамен сатып алу; экспорт көлемін ұлғайта отырып, ірі нарықтарға шығу; ауылдық аумақтардың инфрақұрылымдарын жақсарту; тұрғындардың тұрмыс сапасын жақсату және табыстылылығын арттыру, ірі қалалардағы әлеуметтік-инженерлік инфрақұрылымдардың жүктемесін төмендету секілді стратегиялық мақсаттарға қол жеткізу мүмкіндіктері бар екендігі көрсетілді. One of the strategic directions of sustainable development of rural areas of Kazakhstan is the integration of the small-market nature of agricultural production into agricultural cooperatives and the development of infrastructure in the system of promoting products from producer to consumer. The article considered the importance of agricultural cooperatives in the development of rural areas, the role of them in ensuring food security around the world. 2017-2021 agricultural cooperatives for Kazakhstan and its regions. the analysis of the dynamics of development in the region was carried out. Negative factors inhibiting the process of cooperation were identified: the lack of financial activities that check (audit) the work of cooperatives and compliance with the principles of the cooperative; the lack of collateral or its illiquidity to the terms of financing cooperatives, etc. Through the development of cooperatives, agricultural producers will be able to achieve such strategic goals as: obtaining financing and support from the state; purchasing raw materials necessary for production at low prices; entering large markets with an increase in export volumes; improving the infrastructure of rural areas; improving the quality of life and increasing profitability of the population, reducing the load on social and engineering infrastructure in large cities.