Belgelerle 1898 Balıkesir Depremi Sonrasında Zağanos Paşa Cami ve Türbesinin İnşa Süreci

Abstract

Balıkesir Zağanos Paşa Külliyesi Fatih Sultan Mehmed’in vezirlerinden Zağanos Paşa tarafından 1461 yılında inşa ettirilmiştir. Külliye cami, hamam, imaret, türbe, muvakkıthane, muallimhane ve bedestenden gibi yapıları içermekteyken bu yapılardan muallimhane, imaret ve bedesten bugün bulunmamaktadır. Balıkesir’de 1898 yılının Ocak ayında yaşanan deprem pek çok yapının yıkılmasına sebep olurken Balıkesir’in en büyük külliyesi olan Zağanos Paşa külliyesi de bu deprem sebebiyle hasar almış ve 1898 yılının son aylarında yeniden inşası için girişimde bulunulmuştur. Makalede, 1898 yılının Ocak ayında Balıkesir’de meydana gelen deprem sonrasında Zağanos Paşa cami ve türbesinin yeniden inşa edilmesine ilişkin sürecin arşiv belgeleri ışığında ele alınması amaçlanmıştır. Yapıların inşası için öncelikle keşif yapılmış, münakasa açılmış, vakfın ve hazinenin yeterli gelire sahip olmaması nedeniyle halkın maddi destekleriyle cami ve türbenin inşa işleri gerçekleşmiştir. İnşa süreci boyunca yapılan işler hakkında şikâyetler ve eleştiriler olmuş, yönetimin ve halkın ikna edilmesi ve maddi sorunlara çare bulunması süreç yönetiminin güçlükleri olarak belirlenmiştir.