Birinci Dünya Savaşı’nda Esir Düşen Türk Askerlerinde Görülen Dikenli Tel Psikozu

Abstract

Birinci Dünya Savaşı boyunca on binlerce Türk askeri düşman devletlere esir düştü. Çoğunlukla Rus ve İngiliz orduları tarafından esir alınan Türk askerleri ülkelerinden hayli uzak coğrafyalarda, alışık olmadıkları iklimlerde uzun müddet esaret hayatına katlanmak zorunda kaldılar. Türk askerlerinin esaret hayatını şekillendiren husus kendilerini esir alan devletlerin tutumuydu. Ruslar söz konusu olduğunda bir esir için en zorlu süreç esir kamplarına kadar olan yolculuk süreciydi. Zira esirler, çok uzun mesafeleri dondurucu soğukta ve asgari yaşam şartlarından uzak şekilde kat etmek zorunda bırakıldılar. Birçok askerin hayatını kaybettiği bu süreç çoğunlukla Sibirya’daki esir kamplarında son bulmaktaydı. Kamplara girdikten sonra da ciddi problemlerle baş etmek zorunda kalan esirler Bolşevik İhtilali’nin getirdiği otorite boşluğu sayesinde bir nebze olsun serbestiye kavuştular. İngilizlere esir düşen Türk askerler ise bunaltıcı bir esaret hayatına katlanmak zorunda kalmışlardı. Hem kalıcı olarak barınacakları kamplara nakilleri sırasında hem de kamplarda bulundukları süreçte dış dünyadan tamamen izole edildiler. Bu durum savaş esirleri arasında Dikenli Tel Psikozu olarak adlandırılan bir soruna yol açtı. Dış dünyadan izolasyon, monoton hayat, uzayan esaret süreci ve aileler ile iletişim kurulamamasının sebep olduğu bu psikoz esirlerde aşırı asabiyet haline sebep olur ve en ufak bir tartışma büyük kavgalara dönüşebilirdi. Dikenli Tel Psikozu bilhassa İngiliz esir kamplarında Türk askerlerin mustarip oldukları en büyük problem haline geldi.