Mimarlıkta Bir Uygulama Olarak Yerleştirme: Genç Mimarlar Programı (YAP)

Abstract

Yirminci yüzyılda sanatsal bir anlatım biçimi olarak ortaya çıkan yerleştirmeler, çoğunlukla geçici yapıda, yere-özgü, üç boyutlu ve izleyicinin katılımıyla anlamını tamamlayan sanat yapıtlarıdır. Mimarlığın ana uğraşı olan mekâna yayılan yerleştirmeler, günümüzde mimarlar tarafından yaygın olarak kullanılan bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu doğrultuda çalışma mimari yerleştirmelerin disiplindeki kullanım alanlarını ortaya koymayı ve alana katkılarını tartışmayı amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden, gözlem, yazılı ve görsel kaynakların analizi ve internet veri tabanlarından yararlanılmıştır. Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde yapılan literatür incelemesi doğrultusunda yerleştirme sanatı ele alınmış, ardından yerleştirme sanatı ile mimarlığın ilişkisi araştırılmıştır. Son bölümde ise ulaşılan kaynakların analizi doğrultusunda Genç Mimarlar Programı (YAP) kapsamında uygulanan mimari yerleştirmelerden oluşan bir örneklem kümesi belirlenmiş ve tasarımların odak noktası, işlev ve mekânsal etkileri üzerinden incelenmiştir. Sonuç olarak mimari yerleştirmelerin mimarlığın diğer disiplinler ile ilişkisini ortaya koyan deneysel ve sorgulayıcı nitelikte çalışmalar olduğu görülmektedir. Bu doğrultuda mimari bir keşif aracı olarak kullanılan yerleştirmelerin mimarlık alanının geleceği açısından önemli olduğu düşünülmektedir.