Yaşlı Bireylerin Fiziksel Aktivite Engellerinin İncelenmesi

Abstract

Araştırmada, yaşlı bireylerin fiziksel aktivite engellerini tespit etmek ve elde edilen verilerin cinsiyet, kronik hastalığa sahip olma durumu ve beden kütle indeksi (BKİ) ile ilişkisini incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, İzmir’de yaşayan 65 yaş ve üzerindeki bireyler, örneklemini ise bu bireylerden çalışmaya katılmak için gönüllü olan yaş ortalamaları 70,75±6,15 olan, 221 kadın, 294 erkek olmak üzere toplam 515 katılımcı oluşturmaktadır. Yaşlı bireylerin, fiziksel aktivite engelleri, Fiziksel Aktivite Engelleri Ölçeği ile belirlenmiştir. Veriler SPSS 26.00 programı ile analiz edilmiştir. Tüm testler için anlamlılık düzeyi (p<.05) olarak alınmış ve anlamlı çıkan sonuçların etki büyüklükleri eta kare (η2) ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde, cinsiyet ve kronik hastalığa sahip olma durumu değişkenleriyle ölçek alt boyutlarının toplam puanı arasındaki farkı tespit etmek için MANOVA, katılımcıların boy uzunluğu ve vücut ağırlığı değerleriyle hesaplanan BKİ ile ölçek alt boyutlarının toplam puanı arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için partial (kısmi) korelasyon analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda cinsiyet değişkeni ile ölçeğin alt boyutlarının toplam puanı arasındaki fark incelendiğinde, kişisel ve fiziksel çevre engelleri alt boyutlarında kadınların lehine, kronik hastalığa sahip olma değişkeni incelendiğinde, tüm alt boyutlarda kronik hastalığa sahip olan katılımcıların lehine anlamlı farklar bulunmuştur. BKİ ve fiziksel aktivite engelleri arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Sonuç olarak, kadın ve kronik hastalığa sahip olan yaşlıların fiziksel aktivite engellerinin daha fazla olduğu ortaya koyulmuştur ve özellikle bu gruplarda yer alan yaşlı bireylerde fiziksel aktivite engellerini azaltmaya yönelik müdahalelerin yapılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.