The Declarative Aspect of Sha'râvî's Tafsir

Abstract

Kur’an Araplar’ın dili üzerine nâzil olmuş olsa da birçok açıdan kendine has dil ve üslûp özelliklerine sahiptir. Kur’an’ın bu yönü, nâzil olduğu dönemdeki muhataplarını dahi etkisi altına almıştır. Birçok müşrik, iman etmediği halde Kur’an’ın özgün üslûbunun etkisinde kalmıştır. Zira Kur’an’ın Allah Teâlâ tarafından nâzil olması, ona ilâhî bir boyut kazandırmış ve onu belagatin en üst seviyesine çıkarmıştır. Bu sebeple de geçmişten günümüze değin birçok alim, Kur’an dilinin özgün yönlerini araştırma konusu yapmıştır. Kur’an’ın neredeyse her kelimesinin birçok anlama delâlet etmesi, kelimelerin bağlam açısından farklı anlamlar kazanması, Kur’an’ın Araplar’ın kullandığı kelimelere yeni anlamlar kazandırması gibi etkenler bu konudaki araştırmaların süreklilik kazanmasına yol açmıştır. Kur’an’ın edebî ve beyânî yönünü ön plana çıkarmak isteyen her bir alim bu alana dair önemli tespitler ortaya koymuştur. Şa‘râvî de bu isimlerden biridir. Onun tefsiri, Kur’an’ın beyânî yönünü ön plana çıkarmayı merkeze koyan tefsirlerdendir. Bu bağlamda o Kur’an’ın beyânî yönünü ön plana çıkarıp kelime ve cümlelerin delâlet ettiği derin anlamların tespitini son derece önemsemektedir. Bu araştırmada onun Kur’an’ın beyânî yönüne dair tespit ve değerlendirmelerinin yanı sıra onun Kur’an’ın beyânî yönünü ön plana çıkarmada odaklandığı alanları da tespit etmeyi hedeflemektedir.