Kahramanmaraş Merkezli Depremlerin Tarihi ve Kültürel Miras Yapılarına Etkisi: Malatya Örneği

Abstract

İnsanoğlunun geçmişten günümüze çeşitli sebeplerle inşa ettiği tarihi ve kültürel yapılar; kullanım amacı zamana göre değişen, günümüzde ise koruma altına alınan miras değerleridir. Tarih boyunca çeşitli medeniyetlerin inşa ettiği bu miras yapıları, zaman içinde doğal sebepler veya insanların sebep olduğu tahribatlardan ötürü çeşitli olumsuzluklara maruz kalmakta, deformasyona uğramakta ve bazen ise tamamen yıkılmaktadır. Doğal sebepler arasında kültür varlıklarına en geniş alanda ve en fazla zararı veren hiç şüphesiz depremlerdir. Ülke tarihinde meydana gelmiş en büyük doğal afetlerden biri olan ve “asrın felaketi” olarak nitelendirilen 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler tarihi ve kültürel miras yapıları üzerinde de ciddi olumsuzluklara neden olmuştur. Bu depremin etkili olduğu illerden bir tanesi de Malatya ilidir. Malatya ilinde bulunan pek çok tarihi ve kültürel miras yapıları bu depremden büyük hasar almıştır. Bu çalışmada Kahramanmaraş merkezli depremlerin Malatya ilindeki tarihi ve kültürel miras yapılarına olan etkileri ve bu tarihi yapıların depremden sonraki durumları araştırılmıştır. Gerçekleştirilen araştırmalarda il genelinde hasar gören bu yapıların hasar tespiti yapılarak, yapılar üzerinde oluşan bozulmalar fotoğraflar vasıtasıyla çalışmaya eklenmiştir.