Eksperymentalne terapie – definicje i regulacje

Abstract

Przedmiotem tego artykułu są definicyjne i regulacyjne aspekty eksperymentalnych (lub innowacyjnych) terapii, rozumianych bądź to jako nowe i niesprawdzone metody leczenia, które mogą być testowane – i w tym celu stosowane – także w badaniach klinicznych, bądź to jako zastosowania tych nowych i niesprawdzonych procedur w praktyce medycznej. Po krótkim wprowadzeniu, przypominającym jedno z ważnych źródeł pojęcia eksperymentalnej lub innowacyjnej terapii, jakim był Raport belmoncki, omawiam najpierw problemy związane z definicją terapii eksperymentalnej (jako nowej i niepotwierdzonej procedury medycznej, stosowanej w celu poprawy zdrowia pacjenta), a następnie sporne kwestie związane z jej regulacją (w tym zwłaszcza z wymaganą kontrolą, jakiej powinna podlegać każda taka terapeutyczna interwencja). Na koniec wskazuję na znaczenie, jakie relacjonowane w tym artykule dyskusje wokół eksperymentalnej terapii, prowadzone w innych krajach lub w kontaktach międzynarodowych, mają dla nieodzownej rewizji czy też reinterpretacji polskich przepisów dotyczących eksperymentów leczniczych.