TÜRKİYE’DE DİN SOSYOLOJİSİ ALANINDA YAZILMIŞ LİSANSÜSTÜ TEZLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Bu çalışmanın konusu Türkiye’de 2005-2015 yılları arasında yazılan ve YÖK Ulusal Tez Merkezinde bulunan Din Sosyolojisi alanındaki yüksek lisans ve doktora tezlerinin konusuna, ele aldıklarını ana kavrama, türüne, danışman unvanına, yazıldığı yıla ve üniversiteye göre incelenmesidir. Bu araştırmamız, din sosyolojisi alanındaki tezlere hızlı, kolay ulaşım ve alanı bütüncül görme problemine çözüm arayışının bir ürünü olarak nitelenebilir. Bu araştırma sayesinde, araştırılmak istenen konunun, din sosyolojisi alan yazınındaki mevcut durumu daha net görülecek; tekrarlardan arınık, yeni ve özgün çalışmalar için imkân sağlanmış olacaktır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz kullanılmıştır. Yapılan bu araştırmanın sonuçlarına göre; Türkiye’de Din Sosyolojisi alanında yapılan çalışmaların büyük kısmını yüksek lisans tezleri oluşturmaktadır. 2005-2015 yılları arasında yazılan tezlerde en çok “dini hayat” (n=32) kavramı ele alınmıştır. Daha sonra sırasıyla “kadın” (n=23), “din görevlileri” (n=21), “dindarlık” (n=13) ve “Alevilik” (n=12) kavramları üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Tezlerin teorik/ampirik olarak kategorik dağılımına bakıldığında yüksek lisans düzeyindeki bilimsel çalışmaların 114’ü kuramsal din sosyolojisi araştırması, 134’ü ise ampirik çalışmadır. Doktora tezlerinde ise ampirik çalışmaların ağırlığının daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Tezlerin konu edilen Din Sosyolojisi genel konusuna göre dağılımına bakıldığında daha çok “toplumsal yapı ve kurumlar üzerine” çalışmalar yapıldığı görülmüştür.