Migracje młodzieży przed i w czasie pandemii Covid-19: wyniki z regionu dotkniętego depopulacją

Abstract

Mobilność młodzieży jest uznawana za istotny czynnik redystrybucji kapitału ludzkiego między regionami i krajami, przy czym uczelnie odgrywają istotną rolę w zatrzymywaniu i przyciąganiu młodzieży. Migracje związane z podejmowaniem studiów mogą nasilać przepływy kapitału ludzkiego z mniej rozwiniętych obszarów do miast z rozpoznawalnymi uczelniami. Pandemia COVID-19 miała jednak poważny wpływ na przemieszczanie się ludności i mogła wpłynąć również na mobilność młodzieży. Niniejszy artykuł identyfikuje skalę i strukturę emigracji młodzieży (głównie migracji studenckich) z peryferyjnego, dotkniętego depopulacją województwa lubelskiego przed i w czasie pandemii Covid-19. Bazuje na unikalnym zbiorze danych zebranych w pięciu lokalnych badaniach pełnych prowadzonych w latach 2016-2020 ukazujących wyniki rekrutacji na studia i późniejszą mobilność około 17 tysięcy absolwentów szkół średnich z Lublina. W artykule wykorzystano także ustalenia z wywiadów indywidualnych i zogniskowanych wywiadów grupowych przeprowadzonych z młodzieżą w okresie pandemii. W artykule ustalono, że co roku ponad 20% absolwentów szkół średnich opuszcza swój rodzinny region i najczęściej kontynuuje edukację na uczelniach wyższych. Jednak wskaźniki migracji w zależności od wyników egzaminów kończących szkołę są silnie zróżnicowane, co wykazuje silną pozytywną selekcję do migracji. Liczba absolwentów rozpoczynających studia wyższe poza województwem lubelskim podczas pandemii wzrosłą najbardziej od rozpoczęcia badań. Wywiady potwierdziły niewielki wpływ pandemii na decyzje młodych ludzi dotyczące wyboru uczelni wyższej poza regionem. Wnioski z analizy dostarczają nowych ustaleń w toczącej się debacie poświęconej depopulacji i jej regionalnych konsekwencji. W artykule wskazano także szereg rekomendacji dla polityki regionalnej.