Liturgiczne zastosowanie świętego myronu (krzyżma) w tradycji bizantyjskiej. Namaszczenia w sakramencie chrztu i bierzmowania

Abstract

Artykuł ukazuje rodzaje różne zastosowań krzyżma (świętego myronu) w liturgii Kościoła prawosławnego. Przedstawione są najpierw szczególne miejsce i znaczenie krzyżma (myronu) w liturgii tradycji bizantyjskiej. Autor omawia następnie ewolucję bizantyjskich namaszczeń chrzcielnych (przedchrzcielne i pochrzcielne) w kontekście wpływów syryjskiej tradycji liturgicznej. Szczególną uwagę zwraca na namaszczenie krzyżmem (myronem), które w obrządku bizantyjskim pełni rolę sakramentu bierzmowania (miropomazanie). Ukazuje namaszczenia myronem na różnych częściach ciała i towarzyszące im modlitwy, na przykładzie dawnej praktyki Cerkwi rosyjskiej (XVII wiek). Na koniec podjęta została próba sformułowania liturgicznej teologii ciała ludzkiego, wyłaniająca się z tej wschodniej praktyki wielu namaszczeń w obrzędach bierzmowania.