Gender Equality and Glass Ceiling Syndrome in Turkish Businesses within the Scope of United Nations Sustainable Development Goals in the Centennial of the Republic

Abstract

Günümüzdeki işletmeler, insan kaynaklarından sürdürülebilir bir şekilde faydalanabilmek için işgücünde cinsiyet eşitliğini sağlama konusuna önem göstermektedirler. Bu özen özellikle Birleşmiş Milletler yirminci yüzyılın sonlarına doğru dünyamızın temel sorunlarına çözüm sunmak adına bir reçete sunmaya ihtiyaç duyarak hazırlamış olduğu on yedi maddelik Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin Türkiye tarafından kabul edilmesi ile daha da artmıştır. Bu çalışmanın amacı Türkiye Cumhuriyeti’nin cam tavan sendromu açısından tüm dünya ülkeleri içindeki durumunu tespit etmek ve bunu yayımlanan istatistiki veriler ile açıklamaktır. Birleşmiş Milletlerin Sürdürebilirlik hedefleri beşinci maddesi kapsamında Türkiye’nin özellikle işgücünde cam tavan sendromu konusunda diğer Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütü ülkeleri içerisinde hâlihazırdaki durumu ve yıllara yönelik gösterdiği gelişmeler literatür taraması ve istatistiki verilerin incelenmesi ile tespit edilmiştir. Çalışmada cam tavan sendromu kapsamındaki ikincil istatistiki veriler analiz edilmiş ve bulgular yorumlanmıştır. Bu kapsamda öncelikle dünya genelinde kullanılan Cam Tavan Endeksi ile Türkiye’nin diğer dünya ülkeleri içerisindeki durumu incelenmiştir. Buna ek olarak cam tavan sendromunun göstergesi olduğu değerlendirilen Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden ve Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Kurulunca oluşturulan “Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu” kapsamındaki veriler ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yılında “Cam Tavan Endeksi” içerisinde yer alan yirmi dokuz ülke arasında 2016-2023 yılları arasında sürekli olarak Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütü ortalamasının altında yirmi yedinci sırada yer almaktadır. Kadın büyükelçi sayısındaki artış ve kadın milletvekili oranındaki yükselme gibi olumlu gelişmeler de bulunmaktadır. Ancak bu gelişmelere rağmen istihdam alanındaki cinsiyet dengesizliği ve kadınların iş gücüne katılımını sınırlayan önemli engellerin hâlâ devam etmesi, ulusal düzeyde tam bir eşitliğe ulaşılamadığını göstermektedir. Bu bağlamda, cam tavan sendromunun hâlâ etkili olduğunu söylemek mümkündür. Çalışmanın son kısmında ise ülkemizde cam tavan sendromunun azaltılmasına yönelik görüş ve önerilere yer verilmiştir.