MESLEKİ ETNOSENTRİZM KAVRAMI ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Evrensel bir olgu olan etnosentrizmin mesleki bağlamda değerlendirildiği bu çalışmada, mesleki etnosentrizm kavramsallaştırılmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda mesleki etnosentrizmin ne olduğu, göstergelerinin neler olduğu, nedenlerinin ve yansımalarının nelerden oluştuğu, azaltılabilmesi adına nelerin yapılması gerektiği üzerine bir araştırma dizayn edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, farklı sağlık meslek gruplarındaki 29 kişiden oluşmaktadır. Katılımcılarla fenomen hakkında yarı yapılandırılmış formlar aracılığıyla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiş ve nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji tercih edilmiştir. Verilerin analiz sürecinde MAXQDA 18 Pro Analytics Programı’ndan faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda kişilerin kendi meslek grubunu veya uzmanlaştığı alanı merkezi konumda görmesine bağlı olarak diğer mesleklere karşı etnosentrik bir eğilim taşıdığı görülmektedir. Bu kapsamda mesleki etnosentrizm olgusunun zihinde olumsuz bir durumu çağrıştırdığı ve sağlık meslek grupları arasında yaygın olarak görüldüğü belirlenmiştir. Bu anlamda mesleki etnosentrizmin olumsuz tutum ve davranışlar sergilenmesi, iletişim tarzında değişim gibi göstergelerinin bulunduğu; nedenlerinin ise kişisel, ailevi, örgütsel, mesleki ve makro düzeyde ele alınabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki etnosentrizm sonucunda kişi, meslek, örgüt ve sağlık sistemi zarar görebilmektedir.