Liberal/Demokratik Barış, Rusya-Ukrayna Savaşı ve Küresel Şirketler

Abstract

Bir Uluslararası İlişkiler kuramı olarak liberalizmin en önemli savlarını Liberal/Demokratik Barış Tezleri (LDBT) oluşturmaktadır. Kuramsal kökenleri Immanuel Kant’ın ‘Ebedi Barış’ tezine kadar götürülebilecek LDBT bugünkü Uluslararası Hukuk ve küresel organizasyonların da bir bakıma felsefi temelini oluşturur. LDBT üzerine yazan teorisyenler üç önemli unsura vurgu yapmışlardır. İlk unsur yönetenlerin halka karşı sorumluluğunun daha fazla olduğu cumhuriyetçi anayasalara sahip -ya da LDBT’nin modern yorumlarında demokrasilerin- savaşmak konusunda daha az eğilimli olduğu ile ilgilidir. İkinci unsur serbest ticaret ile ulus-ötesi ilişkilerin arttığı bir uluslararası arenada savaşların azalacağı düşüncesidir. Son husus ise Uluslararası Hukuk ile uluslararası kurumların güçlendiği bir dünyada devletlerin savaşa eğiliminin azalacağı varsayımıdır. Kant ve Kant’ın ardılı bazı düşünürler bu argümanları LDBT’nin temel dayanakları olarak görmüşlerdir. Bu çalışma spesifik olarak söz konusu üç önemli unsurdan biri olan serbest ticaret ve ulus-ötesi ilişkiler konusunun Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışmada oynadığı role odaklanmaktadır. Çalışma Rusya-Ukrayna çatışmasını LDBT perspektifinden değerlendirirken Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımların ve bu ülkede faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerin olası bir barış doğrultusunda sahip oldukları rolü irdeleme gayesindedir. Çalışmanın amacı hükümetlerarası örgütlerin ve uluslararası hukukun savaşı önleyemediği bir uluslararası sistemde küreselleşmenin güçlendirdiği devlet dışı aktörlerden olan çok uluslu şirketlerin otoriter rejimleri müeyyidelendirmede olası etkisini normatif olarak değerlendirmek olacaktır.