{"title":"Üniversite Öğrencilerinde Öz Kontrol ve Genel Erteleme Arasındaki İlişkide İyimserliğin Aracı Rolü","authors":"Çağla KARADEMİR","doi":"10.55236/tuara.1345561","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Önemli bir hedef için ani dürtülerden vazgeçmekle ilgili olan öz kontrolün, gelecekte başına iyi şeyler geleceğini beklemek anlamına gelen iyimserlik eğiliminin ve kısaca niyet ile eylem arasındaki boşluk olarak tanımlanan erteleme eğiliminin bireylerin iyilik hali üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinde öz kontrol ve genel erteleme arasındaki ilişkide iyimserliğin aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Türkiye’deki bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde lisans öğrenimine devam eden toplam 327 üniversite öğrencisi araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Kısa Öz Kontrol Ölçeği, Genel Erteleme Ölçeği ve İyimserlik ve Kötümserlik Ölçeği-Yetişkin Formu kullanılarak toplanmıştır. Betimsel veriler ve Pearson korelasyon analizi için SPSS 21, Doğrulayıcı Faktör Analizi için AMOS 23 ve yordayıcı ve aracı ilişkilerin analizi için Process Macro 4.1 programı (model 4) kullanılmıştır. Araştırmada öz kontrol ile genel erteleme arasında negatif yönde, öz kontrol ile iyimserlik arasında pozitif yönde, iyimserlik ile genel erteleme arasında negatif yönde anlamlı ilişkilerin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, öz kontrol ile genel erteleme arasındaki ilişkide iyimserliğin kısmi aracılık etkisi saptanmıştır. Öz kontrol, iyimserlik aracılığıyla genel erteleme üzerinde anlamlı dolaylı etkiye sahiptir ve iyimserlik bu ilişkiye aracılık etmektedir.","PeriodicalId":315640,"journal":{"name":"The Universal Academic Research Journal","volume":"54 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-10-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"The Universal Academic Research Journal","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.55236/tuara.1345561","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Önemli bir hedef için ani dürtülerden vazgeçmekle ilgili olan öz kontrolün, gelecekte başına iyi şeyler geleceğini beklemek anlamına gelen iyimserlik eğiliminin ve kısaca niyet ile eylem arasındaki boşluk olarak tanımlanan erteleme eğiliminin bireylerin iyilik hali üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinde öz kontrol ve genel erteleme arasındaki ilişkide iyimserliğin aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Türkiye’deki bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde lisans öğrenimine devam eden toplam 327 üniversite öğrencisi araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Kısa Öz Kontrol Ölçeği, Genel Erteleme Ölçeği ve İyimserlik ve Kötümserlik Ölçeği-Yetişkin Formu kullanılarak toplanmıştır. Betimsel veriler ve Pearson korelasyon analizi için SPSS 21, Doğrulayıcı Faktör Analizi için AMOS 23 ve yordayıcı ve aracı ilişkilerin analizi için Process Macro 4.1 programı (model 4) kullanılmıştır. Araştırmada öz kontrol ile genel erteleme arasında negatif yönde, öz kontrol ile iyimserlik arasında pozitif yönde, iyimserlik ile genel erteleme arasında negatif yönde anlamlı ilişkilerin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, öz kontrol ile genel erteleme arasındaki ilişkide iyimserliğin kısmi aracılık etkisi saptanmıştır. Öz kontrol, iyimserlik aracılığıyla genel erteleme üzerinde anlamlı dolaylı etkiye sahiptir ve iyimserlik bu ilişkiye aracılık etmektedir.