{"title":"TÜRKİYE’DE KEMOTERAPİ İLİŞKİLİ ORAL MUKOZİT YÖNETİMİNE YÖNELİK GİRİŞİMSEL TİPTE YÜRÜTÜLEN HEMŞİRELİK LİSANSÜSTÜ TEZLERİNİN İNCELENMESİ: NİTEL BİR ARAŞTIRMA","authors":"Özlem KARDAŞ KİN, Ayşegül ÇELİK","doi":"10.54803/sauhsd.1283376","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Amaç: Bu araştırma, Türkiye’de kemoterapi ilişkili oral mukozit yönetimine yönelik girişimsel tipte ve hemşirelik alanında yürütülen lisansüstü tezlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
 Yöntem: Bu araştırma, doküman analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Çalışmanın verileri Eylül-Aralık 2022 tarihlerinde “Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi” veri tabanında “kemoterapi”, “oral mukozit”, “hemşirelik” anahtar kelimeleri kullanılarak toplanmıştır. 2012-2022 yılları arasında tamamlanan 26 teze ulaşılmış ve araştırma kriterlerini karşılayan 9 tez araştırmaya dâhil edilmiştir. 
 Bulgular: İncelenen tezlerin %55.5’i yüksek lisans, 44.4’ü doktora tezidir. Tezlerin çoğunluğu (%44.4) Hemşirelik Anabilim Dalında yürütülmüş olup, tez danışmanlarının uzmanlık alanı (%77.7) İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı’dır. Yapılan tezlerin çoğunluğu (%44.4) randomize kontrollü deneysel tiptedir. Oral mukozitin değerlendirilmesinde en sık Dünya Sağlık Örgütü Mukozit Değerlendirme Ölçeği’nin (%88.8) kullanıldığı belirlenmiştir. Kemoterapi ilişkili oral mukoziti önlemeye yönelik en sık uygulanan yöntemler karadut şurubu (%33.3) ve kriyoterapi (%33.3)’dir. 
 Sonuç: Yapılan doküman analizi sonucunda, konuya yönelik yapılan hemşirelik alanındaki lisansüstü tezlerinde karadut şurubu, kriyoterapi, propolisli gargara, klorheksidin, hyalüronik asit ve ankaferd hemostatın kanser bakımında oral mukozitin yönetiminde kullanılabilecek hemşirelik müdahalesi olarak bildirildiği belirlendi.","PeriodicalId":471758,"journal":{"name":"Sakarya üniversitesi holistik sağlık dergisi","volume":"21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-09-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Sakarya üniversitesi holistik sağlık dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.54803/sauhsd.1283376","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Amaç: Bu araştırma, Türkiye’de kemoterapi ilişkili oral mukozit yönetimine yönelik girişimsel tipte ve hemşirelik alanında yürütülen lisansüstü tezlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Bu araştırma, doküman analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Çalışmanın verileri Eylül-Aralık 2022 tarihlerinde “Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi” veri tabanında “kemoterapi”, “oral mukozit”, “hemşirelik” anahtar kelimeleri kullanılarak toplanmıştır. 2012-2022 yılları arasında tamamlanan 26 teze ulaşılmış ve araştırma kriterlerini karşılayan 9 tez araştırmaya dâhil edilmiştir.
Bulgular: İncelenen tezlerin %55.5’i yüksek lisans, 44.4’ü doktora tezidir. Tezlerin çoğunluğu (%44.4) Hemşirelik Anabilim Dalında yürütülmüş olup, tez danışmanlarının uzmanlık alanı (%77.7) İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı’dır. Yapılan tezlerin çoğunluğu (%44.4) randomize kontrollü deneysel tiptedir. Oral mukozitin değerlendirilmesinde en sık Dünya Sağlık Örgütü Mukozit Değerlendirme Ölçeği’nin (%88.8) kullanıldığı belirlenmiştir. Kemoterapi ilişkili oral mukoziti önlemeye yönelik en sık uygulanan yöntemler karadut şurubu (%33.3) ve kriyoterapi (%33.3)’dir.
Sonuç: Yapılan doküman analizi sonucunda, konuya yönelik yapılan hemşirelik alanındaki lisansüstü tezlerinde karadut şurubu, kriyoterapi, propolisli gargara, klorheksidin, hyalüronik asit ve ankaferd hemostatın kanser bakımında oral mukozitin yönetiminde kullanılabilecek hemşirelik müdahalesi olarak bildirildiği belirlendi.