Geç Osmanlı İmparatorluğu’nda Milli Ekonomi Uygulamalarına Bir Örnek: Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi

Afyon Kocatepe Üniversitesi sosyal bilimler dergisi Pub Date : 2023-09-26 DOI:10.32709/akusosbil.1058241

Mustafa DAĞ

{"title":"Geç Osmanlı İmparatorluğu’nda Milli Ekonomi Uygulamalarına Bir Örnek: Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi","authors":"Mustafa DAĞ","doi":"10.32709/akusosbil.1058241","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Geç dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda meydana gelen savaşlar şehirlerde oluşturmuş olduğu ağır tahribatın yanı sıra ticaretin de durma noktasına gelmesine neden olmuştur. Ağır tahribatların izlerini silmek ve ticareti tekrar canlandırmak amacıyla faaliyet gösteren ticari şirketlerin sayısında XX. Yüzyılın başlarında artış gözlemlenmiştir. Bu bağlamda kurulan şirketler, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yönetiminde etkin olması hasebiyle millileştirme politikasına tabi olmuştur. Bu doğrultuda bir yandan Müslüman ahali tarafından kurulan anonim şirketlerde artış sağlanmaya çalışılırken diğer yandan da gerekli kanuni düzenlemelerle yabancılar tarafından kurulan şirketlerin denetimi sağlanmaya çalışılmıştır. Yürütülün millileştirme politikası çerçevesinde bu dönemde kurulan anonim şirketlerin çoğunda “milli” terimi kullanılmıştır. Bu bağlamda, kurulan şirketlerden biri de Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi olmuştur. Çalışmamızın konusunu oluşturan Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi 1919 yılında Nurullahzâde ve yardımcısı Ali Efendi ortaklığında kurulmuştur. Geç dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda teşekkül ettirilen şirket kaza dâhilinde ticari faaliyetlerde bulunma ve her türlü eşyayı alıp satma yetkisine sahiptir. Şirketin kaza dâhilindeki faaliyetlerine yönelik bilgiye ulaşılmamakla birlikte muhtemelen Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle birlikte görevine son verilmiştir. Bu çalışmada, şirketin kuruluş süreci, teşkilat ve mali yapısı şirket nizamnamesi, arşiv belgeleri ve yazılı kaynaklar ışığında incelenmiştir. Ancak Mut İttihad-ı Milli Türk Anonim Şirketi’nin faaliyetleri ile ilgili bilgiye ulaşılmamış olmasına rağmen şirketin kuruluş süreci ele alınarak literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır.","PeriodicalId":470191,"journal":{"name":"Afyon Kocatepe Üniversitesi sosyal bilimler dergisi","volume":"42 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-09-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Afyon Kocatepe Üniversitesi sosyal bilimler dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.32709/akusosbil.1058241","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Geç dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda meydana gelen savaşlar şehirlerde oluşturmuş olduğu ağır tahribatın yanı sıra ticaretin de durma noktasına gelmesine neden olmuştur. Ağır tahribatların izlerini silmek ve ticareti tekrar canlandırmak amacıyla faaliyet gösteren ticari şirketlerin sayısında XX. Yüzyılın başlarında artış gözlemlenmiştir. Bu bağlamda kurulan şirketler, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yönetiminde etkin olması hasebiyle millileştirme politikasına tabi olmuştur. Bu doğrultuda bir yandan Müslüman ahali tarafından kurulan anonim şirketlerde artış sağlanmaya çalışılırken diğer yandan da gerekli kanuni düzenlemelerle yabancılar tarafından kurulan şirketlerin denetimi sağlanmaya çalışılmıştır. Yürütülün millileştirme politikası çerçevesinde bu dönemde kurulan anonim şirketlerin çoğunda “milli” terimi kullanılmıştır. Bu bağlamda, kurulan şirketlerden biri de Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi olmuştur. Çalışmamızın konusunu oluşturan Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi 1919 yılında Nurullahzâde ve yardımcısı Ali Efendi ortaklığında kurulmuştur. Geç dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda teşekkül ettirilen şirket kaza dâhilinde ticari faaliyetlerde bulunma ve her türlü eşyayı alıp satma yetkisine sahiptir. Şirketin kaza dâhilindeki faaliyetlerine yönelik bilgiye ulaşılmamakla birlikte muhtemelen Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle birlikte görevine son verilmiştir. Bu çalışmada, şirketin kuruluş süreci, teşkilat ve mali yapısı şirket nizamnamesi, arşiv belgeleri ve yazılı kaynaklar ışığında incelenmiştir. Ancak Mut İttihad-ı Milli Türk Anonim Şirketi’nin faaliyetleri ile ilgili bilgiye ulaşılmamış olmasına rağmen şirketin kuruluş süreci ele alınarak literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır.

查看原文本刊更多论文

奥斯曼帝国晚期的国民经济实践范例：Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi

奥斯曼帝国末期发生的战争不仅给城市造成了严重破坏，也使贸易陷于停滞。二十世纪初，为了消除严重破坏的痕迹和振兴贸易，商业公司的数量有所增加。由于联盟与进步委员会积极参与管理，在此背景下成立的公司都受到国有化政策的制约。在这方面，一方面，试图确保穆斯林成立的股份公司数量增加，另一方面，试图通过必要的法律法规确保对外国人成立的公司的控制。在实施国有化政策的框架内，这一时期成立的大多数股份公司都使用了 "本国 "一词。Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi 就是在这种情况下成立的公司之一。Mut İttihad-ı Milli Ticaret Anonim Şirketi 公司成立于 1919 年，由努鲁拉扎德和他的助手阿里-埃芬迪（Ali Efendi）合伙创办。该公司成立于奥斯曼帝国末期，有权在卡扎内开展商业活动和买卖各种商品。虽然没有关于该公司在卡扎活动的信息，但它很可能随着共和国的宣布而解散。在本研究中，将根据公司章程、档案文件和书面资料对公司的成立过程、组织和财务结构进行研究。不过，虽然没有关于 Mut İttihad-ı Milli Türk Anonim Şirketi 公司活动的信息，但本研究旨在通过讨论该公司的成立过程为相关文献做出贡献。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Afyon Kocatepe Üniversitesi sosyal bilimler dergisi

自引率

0.00%

发文量