Zjawisko przemocy w środowisku penitencjarnym – aspekty prawne

Abstract

Jedną z podstawowych potrzeb człowieka, a zarazem niezbywalną wartością jest poczucie bezpieczeństwa. Niedostateczne zaspokojenie tej potrzeby utrudnia, a niekiedy blokuje jego rozwój i realizację celów życiowych. Zjawiskiem, które może zakłócać dobrostan jednostki jest doświadczanie i postrzeganie przez nią zachowań agresywnych i przemocowych występujących w środowisku jej funkcjonowania. W społeczności więziennej problem agresji i przemocy nabiera szczególnego znaczenia ze względu na warunki izolacyjne oraz cechy osobowe osób inkarcerowanych, pracowników i funkcjonariuszy Służby Więziennej, a także z uwagi na czasoprzestrzeń, w której zachodzą wzajemne interakcje pomiędzy tymi podmiotami. Kluczowym narzędziem zapobiegającym zjawiskom przemocy w przestrzeni penitencjarnej są akty normatywne, które wyznaczają ramy i zasady współegzystencji funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz osadzonych. W artykule wskazano regulacje prawne właściwe dla omawianej tematyki, przedstawiając wykładnię najważniejszych przepisów oraz stawiając wnioski de lege lata i de lege ferenda.