Tarımsal Katma Değer Belirleyicilerinin Panel Veri Analizi

Abstract

Bu calismanin amaci, secilmis 20 ulkenin Dunya Bankasi ve Dunya Genelinde Yonetisim Gostergeleri sitelerinden elde edilen 2000-2018 donemine ait yillik verileriyle tarimsal katma deger ve belirleyicilerinin panel veri analiz yontemi kullanilarak incelenmesidir. Analizde; sabit etkiler modeli, rassal (tesadufi) etkiler modeli, genellestirilmis momentler yontemi (GMM), sistem GMM ve robust (direncli hata) tahmincileri ekonometrik modelleri kullanilmistir. Panel veri yontemi kapsamindaki analiz sonuclarina gore bagimli degisken olan tarimsal katma deger ile arasinda pozitif yonlu ve anlamli bir iliski saptanan bagimsiz degiskenler; kisi basina GSYH, brut sabit sermaye olusumu, tarimsal isgucu orani (toplam isgucu %) ve kentlesme orani (toplam nufus %) olmustur. Tarimsal katma deger ile arasinda anlamli fakat negatif yonde bir iliski tespit edilen bagimsiz degisken ise hukukun ustunlugu endeksi olmustur. Ayrica tarimsal katma deger ile bagimsiz degiskenlerden politik istikrar endeksi arasinda istatistiksel olarak anlamli bir iliski saptanamamistir.