Մարդկային կապիտալի ազդեցությունը տնտեսական աճի վրա. ՀՀև տարածաշրջանային երկրների համեմատական վերլուծություն

Abstract

Մարդկային կապիտալի ուսումնասիրությունը և վերլուծությունը մեծ կարևորթյուն ունի նաև ՀՀ տնտեսական զարգացումն ապահովելու գործում, հետևապես այն խիստ արդիական է: Հետազոտական աշխատանքի նպատակն է մարդկային կապիտալը ներկայացնել որպես գործոն, որը ՀՀ տնտեսական աճի վրա առավել մեծ ազդեցություն ունի, և որ այդ գործոնի վրա կենտրոնացումը ՀՀ-ին կարող է տալ հարաբերական առավելություններ: Այդ նպատակի իրականացման համար խնդիր է դրվել հետազոտել ՀՀ և տարածաշրջանային մի շարք երկրների մարդկային կապիտալին վերաբերող ցուցանիշները և բացահայտել դրանց ազդեցության չափը տնտեսական աճի վրա, վերլուծել դրանք՝ արդյունքում ստանալով քանակական և որակական գնահատականներ Իրականացված ուսումնասիրության գիտական նորույթը կայանում է նրանում, որ իրականացված ուսումնասիրությունում ներառված ԵԱՏՄ անդամ երկրների, կառույցին չանդամակցող, սակայն տնտեսական զարգացման հարաբերականորեն նույն մակարդակում գտնվող երկրների, պատերազմական գործողություններում ներգրավված երկրների, այդ երկրների հետ սերտ տնտեսական կապեր ունեցող, ինչպես նաև հարաբերականորեն անկախ երկրների տվյալների ուսումնասիրությունը, ինչպես նաև ավելի վաղ տվյալների ներառումը ուսումնասիրությունում նոր հնարավորություն է ստեղծում հասկանալ մարդկային կապիտալի առանձնակի ազդեցությունը տնտեսական աճի վրա՝ կապելով դա վերը նշված գործոնների հետ, ինչպես նաև դիտարկելով դրանցից անկախ: Изучение и анализ человеческого капитала также имеет большое значение в обеспечении экономического развития РА, поэтому он очень актуален. Цель исследования состоит в том, чтобы представить человеческий капитал как фактор, который оказывает наибольшее влияние на экономический рост РА, и что сосредоточение внимания на этом факторе может дать относительные преимущества РА. Для достижения этой цели была поставлена задача исследовать показатели, относящиеся к человеческому капиталу РА и ряда стран региона, и определить степень их влияния на экономический рост, проанализировать их, получив количественные и качественные оценки. The study and analysis of human capital is of great importance in ensuring the economic development of RA, therefore the topic of its analyses is very relevant . The aim of this research is to present human capital as a factor that has the greatest impact on RA economic growth, and that focusing on this factor can provide RA with relative advantages. In order to achieve that goal, the task was set to study the indicators related to the human capital of RA and a number of regional countries and to determine the extent of their impact on economic growth, to analyze them - resulting in quantitative and qualitative evaluations. The scientific novelty of the conducted study is the following: the analysis of the data of EAEU member countries, non-members of the structure, which are relatively at the same level of economic development, involved in military operations and have close economic ties with these countries, as well as relatively independent countries, creates an opportunity to understand the special impact of human capital on economic growth․