O ochronie wyzyskanego – rozważania nad nowymi rozwiązaniami wyzysku w polskim prawie cywilnym

Abstract

Podjęte w pracy rozważania dotyczą nowelizacji art. 388 k.c. dokonanej ustawą z dnia 2 grudnia 2021 r. Zwrócono uwagę, że ustawodawca (jak i projektodawca) dokonując ingerencji w treść przepisu nie odniósł się do fundamentalnych kwestii związanych z wyzyskiem, takich jak charakter prawny wyzysku oraz zakres obowiązywania przepisu art. 388 k.c. W pracy omówiono rozszerzenie definicji wyzysku o nowe znamię subiektywnej sytuacji wyzyskanego, tj. brak dostatecznego rozeznania drugiej strony co do przedmiotu umowy. Dostrzeżono m.in., że przywołana przesłanka może być utożsamiana z niedoświadczeniem, jak również, że powinna zostać dookreślona, np. przez zastrzeżenie, że brak rozeznania nie mógł być przed dokonaniem czynności wyeliminowany. Ponadto w pracy przeanalizowano zmiany w zakresie postrzegania rażącego pokrzywdzenia (domniemanie rażącego stopnia pokrzywdzenia), kolejności roszczeń oraz terminu dochodzenia roszczeń. Stwierdzono, że chociaż nowelizacja dokonana ustawą z dnia 2 grudnia 2021 r. zmierza w dobrym kierunku, to przepis regulujący wyzysk nadal może być dyskusyjny.