Turfan Bölgesindeki Eski Uygur Yer Adları

Dai Matsui
{"title":"Turfan Bölgesindeki Eski Uygur Yer Adları","authors":"Dai Matsui","doi":"10.24155/TDK.2019.101","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Turfan toplumunun modern caglar oncesindeki tarihsel analizinin yapilabilmesi icin, Turfan metinlerinde gecip herkesin uzerinde mutabik kaldigi cesitli dillerdeki yer adlarinin tanimlanmasi vazgecilmezdir. Tarihi Cin kaynaklarina gore, MS 640 yilinda, Tang Hanedani tarafindan isgal edildiginde, Qu (麴) Ailesinin Goachang (高昌) Kralligi hâkimiyetindeki Turfan Havzasi’nda “yirmi iki sehir” bulunmaktadir. Soz konusu “yirmi iki sehir”in adlarindan sadece birkac tanesi kronolojik olarak yazilmis olan Cin tarihleri ile Cince Turfan el yazmalarinda oldugu gibidir. Turfan arastirmacilari, bu sehirleri tanimlamak icin, Cin kaynaklarindaki Ming ve Qing hanedanlarina ait kayitlarda gecen yer adlariyla bugunku Uygur kayitlarinda gecenleri karsilastirarak bir dizi tarihi - cografik arastirma yurutmektedir. 9. yuzyilin ikinci yarisindan itibaren Turfan havzasinda Bati Uygur Kralligi’nin hâkimiyeti soz konusu idi. Eski Maniheist Uygur metinlerinden birine gore, bu kralligin hâkimiyet alaninda “Koco ulusunun yirmi iki sehri” bulunmaktaydi. (koco ulus ikii otuz balik). Bolge 13. yuzyilin ilk yarisinda Cengiz’in Mogol Imparatorlugu’nun hâkimiyeti altina girdikten sonra, iduq-qut unvanli Uygur krali tarafindan yonetilen sehirlerin sayisi bir zamanlar yirmi dort olarak anilmaktaydi. 9. - 14. yuzyillar arasindaki eski Uygur metinlerinde bugunku Uygur yer adlarini tespit edebiliriz. Bu yazida soz konusu sehirlerden, Ciqtin, Pucang, Soim, Qongsir (Qongḍsir), Limcin, Singging (Singing), Nižung (Nisung ~ Lisung), Nampi (Lampi) ve Yimsi (Yemsi) sehirleri incelenmistir.","PeriodicalId":322429,"journal":{"name":"Turk Dunyasi Dergisi","volume":"142 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2019-03-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Turk Dunyasi Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.24155/TDK.2019.101","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0

Abstract

Turfan toplumunun modern caglar oncesindeki tarihsel analizinin yapilabilmesi icin, Turfan metinlerinde gecip herkesin uzerinde mutabik kaldigi cesitli dillerdeki yer adlarinin tanimlanmasi vazgecilmezdir. Tarihi Cin kaynaklarina gore, MS 640 yilinda, Tang Hanedani tarafindan isgal edildiginde, Qu (麴) Ailesinin Goachang (高昌) Kralligi hâkimiyetindeki Turfan Havzasi’nda “yirmi iki sehir” bulunmaktadir. Soz konusu “yirmi iki sehir”in adlarindan sadece birkac tanesi kronolojik olarak yazilmis olan Cin tarihleri ile Cince Turfan el yazmalarinda oldugu gibidir. Turfan arastirmacilari, bu sehirleri tanimlamak icin, Cin kaynaklarindaki Ming ve Qing hanedanlarina ait kayitlarda gecen yer adlariyla bugunku Uygur kayitlarinda gecenleri karsilastirarak bir dizi tarihi - cografik arastirma yurutmektedir. 9. yuzyilin ikinci yarisindan itibaren Turfan havzasinda Bati Uygur Kralligi’nin hâkimiyeti soz konusu idi. Eski Maniheist Uygur metinlerinden birine gore, bu kralligin hâkimiyet alaninda “Koco ulusunun yirmi iki sehri” bulunmaktaydi. (koco ulus ikii otuz balik). Bolge 13. yuzyilin ilk yarisinda Cengiz’in Mogol Imparatorlugu’nun hâkimiyeti altina girdikten sonra, iduq-qut unvanli Uygur krali tarafindan yonetilen sehirlerin sayisi bir zamanlar yirmi dort olarak anilmaktaydi. 9. - 14. yuzyillar arasindaki eski Uygur metinlerinde bugunku Uygur yer adlarini tespit edebiliriz. Bu yazida soz konusu sehirlerden, Ciqtin, Pucang, Soim, Qongsir (Qongḍsir), Limcin, Singging (Singing), Nižung (Nisung ~ Lisung), Nampi (Lampi) ve Yimsi (Yemsi) sehirleri incelenmistir.
要对近代以前的吐鲁番社会进行历史分析,就必须确定在吐鲁番文献中出现并得到普遍认同的各种语言的地名。据中国史料记载,公元 640 年唐朝入侵吐鲁番时,麴氏高昌王国在吐鲁番盆地有 "二十二城"。在这 "二十二城 "中,只有少数几个城市的名称与按时间顺序书写的中国编年史和吐鲁番汉文手稿中的名称相同。为了确定这些城市,吐鲁番学者通过比较汉文资料中明清时期记载的地名和当代维吾尔文记载的地名,进行了一系列历史地理研究。从 9 世纪下半叶开始,吐鲁番盆地一直被西域维吾尔王国所统治。据摩尼教维吾尔古籍记载,该王国有 "可可国二十二城"(koco ulus ikii thirty balik)。13 世纪上半叶,该地区被成吉思汗的莫卧儿帝国统治后,曾经提到过拥有 iduq-qut 头衔的维吾尔国王统治的城市数量为 24 座。在 9 至 14 世纪的维吾尔古籍中,我们可以找到今天的维吾尔地名。本文分析了 Ciqtin、Pucang、Soim、Qongsir (Qongḍsir)、Limcin、Singging (Singing)、Nižung (Nisung ~ Lisung)、Nampi (Lampi) 和 Yimsi (Yemsi) 等城市。
本文章由计算机程序翻译,如有差异,请以英文原文为准。
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术官方微信