Military Hygiene in the Ottoman Navy in the Nineteenth Century

Abstract

Özet Tarih boyunca büyük savaşlarda bulaşıcı hastalık salgınları muharebeler sırasında kaybedilenden daha fazla insanın ve askerin ölümüne yol açmıştır. Bu nedenle tarihsel süreç içerisinde, orduların bulaşıcı hastalıklara karşı duyarlı olduğu ve içinde bulundukları zamanın anlayışına uygun önlemler aldıkları bilinmektedir. On dokuzuncu yüzyılın son çeyreğinde yazılan ve Osmanlı bahriyesinde askeri hijyen konusunda birincil tarihsel kaynakları oluşturan üç kitabın ve bu kitaplar içerisinde bulunan arşiv belgelerinin incelendiği bu çalışmada Osmanlı deniz birlikleri ve savaş gemilerindeki modern tıbbi uygulamaların ilk örneklerinin ele alınması amaçlanmıştır. Çalışmada ulaştığımız veriler Osmanlı bahriyesinde on dokuzuncu yüzyılın ilk çeyreğinde başlayan modernizasyon çalışmalarına paralel olarak, askeri hıfzıssıhha uygulamalarının da hem eğitim hem de kurumsal yapılarıyla geliştiğini göstermektedir. Bununla beraber, söz konusu uygulamalarının o dönemdeki gerçek durumunun daha iyi anlaşılabilmesi için Amerika ve Avrupa Ordularının askeri hıfzıssıhha uygulamalarını içeren bilimsel makaleler ve tarihsel belgelerin incelenerek karşılaştırmalar yapılmasına gereksinim duyulmaktadır.