GELENEKSEL TÜRK HALK TİYATROSUNDAN SİNEMAYA SEYİRLİK MİZAH: ZEKİ ALASYA-METİN AKPINAR FİLMLERİ ÖRNEĞİ

The Journal of Turkic Language and Literature Surveys (TULLIS) Pub Date : 2022-12-22 DOI:10.30568/tullis.1210186

Aysun Dursun, Gizem Dali̇oğlu

{"title":"GELENEKSEL TÜRK HALK TİYATROSUNDAN SİNEMAYA SEYİRLİK MİZAH: ZEKİ ALASYA-METİN AKPINAR FİLMLERİ ÖRNEĞİ","authors":"Aysun Dursun, Gizem Dali̇oğlu","doi":"10.30568/tullis.1210186","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"İnsanların deneyimlerini, yaşam biçimlerini, geleneklerini aktarmaya katkı sağlayan bir araç olarak tiyatro günlük yaşamda karşılık bulan pek çok olayı veya durumu konu edinir, kişiler aşina olunan tiplerle temsil edilir. \nTeknolojik gelişmelerle değişen şartlar, tiyatronun yanında topluma hitap edebilme gücüne sahip olan sinema ve televizyonun da halk arasında geniş bir etki uyandırmasına olanak sağlar. İzleyici, tiyatroda oynadıkları rollerle sevilen tipleri, sinema perdesinde veya televizyon ekranında da görmeyi tercih eder. Bu çerçevede geleneksel Türk halk tiyatrosunda Karagöz ile Hacivat, Kavuklu ile Pişekâr, İhtiyar ile İbiş olarak görülen ikili komiklerin devamı niteliğindeki Zeki-Metin ikilisinin filmlerinde gelenekten beslenen bir mizah anlayışının görüldüğü söylenebilir. İkili arasında yanlış anlama, anlamazlıktan gelme gibi hususlarla yaşanan zıtlaşma, üstün gelme mücadelesi, jest, mimik ve yapılan kalıp hareketler tıpkı geleneksel Türk halk tiyatrosunda olduğu gibi gülmeye yol açar. \nBu çalışmada Zeki Alasya ve Metin Akpınar’ın filmlerinde geleneksel Türk halk tiyatrosunun etkisi karşılaştırmalı yöntemle ele alınarak mizah ve gülme unsurları Henri Bergson’un gülme teorisi bağlamında değerlendirilmiştir.","PeriodicalId":117222,"journal":{"name":"The Journal of Turkic Language and Literature Surveys (TULLIS)","volume":"127 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"The Journal of Turkic Language and Literature Surveys (TULLIS)","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.30568/tullis.1210186","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

İnsanların deneyimlerini, yaşam biçimlerini, geleneklerini aktarmaya katkı sağlayan bir araç olarak tiyatro günlük yaşamda karşılık bulan pek çok olayı veya durumu konu edinir, kişiler aşina olunan tiplerle temsil edilir. Teknolojik gelişmelerle değişen şartlar, tiyatronun yanında topluma hitap edebilme gücüne sahip olan sinema ve televizyonun da halk arasında geniş bir etki uyandırmasına olanak sağlar. İzleyici, tiyatroda oynadıkları rollerle sevilen tipleri, sinema perdesinde veya televizyon ekranında da görmeyi tercih eder. Bu çerçevede geleneksel Türk halk tiyatrosunda Karagöz ile Hacivat, Kavuklu ile Pişekâr, İhtiyar ile İbiş olarak görülen ikili komiklerin devamı niteliğindeki Zeki-Metin ikilisinin filmlerinde gelenekten beslenen bir mizah anlayışının görüldüğü söylenebilir. İkili arasında yanlış anlama, anlamazlıktan gelme gibi hususlarla yaşanan zıtlaşma, üstün gelme mücadelesi, jest, mimik ve yapılan kalıp hareketler tıpkı geleneksel Türk halk tiyatrosunda olduğu gibi gülmeye yol açar. Bu çalışmada Zeki Alasya ve Metin Akpınar’ın filmlerinde geleneksel Türk halk tiyatrosunun etkisi karşılaştırmalı yöntemle ele alınarak mizah ve gülme unsurları Henri Bergson’un gülme teorisi bağlamında değerlendirilmiştir.

查看原文本刊更多论文

作为一种有助于传播人们的经验、生活方式和传统的工具，戏剧涉及许多与日常生活相吻合的事件或情境，人们通过熟悉的类型来表现自己。随着技术发展条件的变化，除了戏剧之外，具有社会号召力的电影和电视也在公众中产生了广泛的影响。观众更愿意在电影银幕或电视屏幕上看到他们在戏剧中扮演的深受喜爱的角色。在这一框架下，可以说泽基-梅廷二人的电影是土耳其传统民间戏剧《卡拉格兹与哈西瓦特》、《卡武克鲁与皮谢卡尔》、《伊赫蒂亚尔与伊比斯》等双人喜剧的延续，表现出一种源于传统的幽默感。二人对误解和无知、争夺优越感、手势、模仿和刻板动作等问题的对抗引发了笑声，就像土耳其传统民间戏剧一样。在本研究中，我们比较研究了 Zeki Alasya 和 Metin Akpınar 电影中土耳其传统民间戏剧的效果，并根据亨利-柏格森的笑声理论对幽默和笑声元素进行了评估。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

The Journal of Turkic Language and Literature Surveys (TULLIS)

自引率

0.00%

发文量