Mehmet Akif Ersoy ve Aşık Şenlik’te Medeniyet Kimliği: Kendilik Bilincinin Fenomenolojik Dışa Vurumu

Abstract

Bir medeniyetin düşünce dünyasının en önemli yapıtlarını görebileceğimiz alanlardan biri de edebiyat ve onun bir dalı olan şiir alanıdır. Şiirler aynı zamanda bir medeniyetin kültür ürünleri olarak fenomenolojik bir dışavurum şeklidir. Bir diğer yandan ise şiirler; bir medeniyetin diğer kültür ürünleri gibi bireylerine medeniyet bilincinin aktarımının yapılma imkanlarının göz önüne serildiği fenomenolojik dışavurumlardır. Psikolojik bir tabir olarak da dışa vurum zaten içte olan duygu ve düşüncelerin söz başta olmak üzere başka şekillerde görünür kılınması hadisesidir. Bu anlamda felsefi soyutlamalardan kurtulabilmek için fenomenoloji büyük imkanlar sunmaktadır. Çünkü fenomenoloji gündelik hayat ile bağ kurabilmeyi ve günlük yaşamın zenginliği ile irtibat kurabilme imkânı vermektedir. Tamda bu noktada Osmanlı’nın en çalkantılı siyasi ve fikri döneminde yaşamış olan Mehmet Akif Ersoy ve Aşık Şenlik hem eserleri ile birer kültür göstergeleri ortaya koyarak bir fenomenolojik araçlar sunmuşlardır hem de bir dönemin kültürel direnişinin önemli isimleri olarak bu çalışmada iki önemli şiirleri üzerinden ele alınmışlardır.