RUSYA UKRAYNA ÇATIŞMASINDA MEDYADA ÜRETİLEN İŞGAL SÖYLEMİNE ETİK BAĞLAMDA BİR ELEŞTİRİ

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı 24 Şubat 2022’de başlayan Rusya–Ukrayna çatışmasında Avrupa merkezli medya organlarının ürettiği işgal söylemine eleştirel bir perspektifle yaklaşmaktır. Çalışmada Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiğini öne süren ülkelerin Rus sanatçılara, sporculara ve yönetmenlere uyguladığı sert yaptırımlar ve hemen sonrasında sosyal medyaya yansıyan ırkçı ifadeler söylem analizi yöntemiyle incelenmiştir. 29 Nisan 2022 tarihinde Pentagon sözcüsü John Kirby’nin katıldığı bir basın toplantısında çatışmayı işgal söylemiyle sunarken aksi bir yaklaşımın etik ve ahlaka ters düşeceğini çağrıştıran ifadesi etiğin de eleştirel biçimde ele alınmasına zemin hazırlamıştır. Çalışmada Kant ve Hegel’in görüşleri üzerinden etik ve ahlak kavramlarının ayrıştırılması amaçlanırken bu filozofların bazı teorilerini Avrupa merkezci ve zaman zaman ırkçı bir bakış açısıyla kurguladığını savunan görüşlere de yer verilmiştir. Amaçsal örneklem yöntemiyle seçilen The Telegraph yazarı Daniel Hannan’ın savaşın yalnızca bu kez yanlış olduğunu çağrıştıran ifadesi ve eski Ukrayna başsavcı yardımcısı David Sakvarelidze’nin çatışma esnasında ölen Ukraynalılara sırf mavi gözlü ve sarı saçlı Avrupalılar oldukları için üzüldüğünü çağrıştıran açıklamaları üzerinden Avrupa merkezci ve ırkçı yaklaşımların günümüzdeki konumu sorgulanmıştır. Çalışmada başta ABD ve İngiltere olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinin Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği söylemini insan yaşamını önemseyen etik bir tavırdan ziyade politik bir refleksle ürettiği sonucuna ulaşılmıştır.