Kök-Ur Nematodu Meloidogyne luci’nin Farklı Populasyon Yoğunluklarının Domates Gelişimine ve Nematod Üremesine Etkileri

Abstract

Kok-ur nematodu Meloidogyne luci’ nin dort farkli baslangic populasyon (Pi) yogunlugunun (10 1 , 10 2 , 10 3 ve 10 4 yumurta/bitki) hassas domates bitkisinin gelisimine ve nematod uremesine etkisini belirlemek icin saksi denemesi yurutulmustur. Bitki gelisimine ait kriterlerden, govde boyu ve govde capina ait baslangic degerleri nematod inokulasyonundan hemen once kaydedilmistir. Ayrica, yapraklardaki klorofil iceriklerindeki degisimin belirlenebilmesi amaciyla nematod inokulasyonundan deneme sonuna kadar haftalik olarak olcumler yapilmistir. Nematod inokulasyonundan 60 gun sonra deneme sonlandirilarak govde boyu, govde agirligi, govde capi ve kok agirliklari belirlenmistir. Koklerdeki urlanma orani 0-10 skalasina gore degerlendirilmis ve nematodun final populasyon (Pf) yogunluklari ile ureme faktoru (Rf) tespit edilmistir. Pi yogunlugundaki artis, kok agirligi disindaki bitki gelisim kriterlerinde azalisa neden olmustur. Govde capi artis orani Pi seviyesi 10 1 , govde boyu artis orani ile govde agirligi ise Pi yogunlugu 10 3 oldugunda kontrolden (Pi=0) onemli seviyede azalmistir (P˂0,05). Nematod ile bulasik bitkilerde, kontrole gore baslangictan itibaren daha dusuk bir klorofil icerigi tespit edilmis olsa bile, bu degisim istatistiksel olarak onemsizdir. Pi artikca, ur skalasi degerinde istatiksel olarak onemli artislar tespit edilmistir (P<0,05). Benzer sekilde, Pi yogunlugundaki artis ile Pf degerinde de artislar meydana gelmis, fakat Pi yogunlugu 10 3 ve 10 4 olan uygulamalarda gram kokte elde edilen yumurta sayilari istatiksel olarak birbirinden farksiz bulunmustur. En yuksek Rf degerleri dusuk Pi yogunluklarinda tespit edilmis olup, istatistiksel olarak onemli azalis Pi seviyesi 10 3 ’un uzerine ciktiginda gerceklesmistir. Nematod ile bitki gelisimi arasindaki iliskiyi ortaya koymak amaciyla yapilan regresyon analizlerinde, govde boyu ve govde capi artis miktarinin kontrole gore yuzde azalisi ile Pi seviyesi arasinda pozitif bir iliski tespit edilmistir. Benzer bir pozitif iliski, ur skalasi ile govde boyu ve agirliginin azalis oranlari arasinda da belirlenmistir. Sonuc olarak, bitki gelisim parametreleri, urlanma orani ve nematodun uremesi birlikte degerlendirildiginde, Pi seviyesi 10 3 oldugunda, domates gelisimde onemli gerileme oldugu saptanmistir.