{"title":"Emanuel Murray (1751-1822) – obrońca polskiego oświecenia","authors":"M. Dębowski","doi":"10.12797/9788381380546/12","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Ciekawy człowiek: wojskowy, nauczyciel akademicki, dziennikarz, tłumacz, krytyk literacki, teatrolog, historyk. Dokonania Murraya w wymienionych zawodach, któ re uprawiał przez pół wieku w Polsce, powinny były jak sądzę przyciągnąć uwa gę wielu badaczy naszej dawnej kultury. Tak się jednak nie stało. Z zaledwie jedną książką wydaną w Warszawie w 1800 roku spolonizowany Francuz popadł w głę bokie zapomnienie. Jego liczne prace rękopiśmienne odnajdywane dzisiaj w pol skich, przede wszystkim krakowskich bibliotekach, świadczą, że historia obeszła się z Murrayem niesprawiedliwie. Pierwszym badaczem, który współcześnie zwrócił na niego uwagę, był Karol Estreicher junior, choć już jego ojciec miał w rękach jeden z rękopisów Murraya, zapewne w związku z pracami nad książką Teatra w Polsce. Estreicher junior wydał natomiast w 1977 roku, w „Roczniku Krakowskim”, przechowywany w Bibliotece Jagiellońskiej rękopis Opisanie miasta Krakowa (Description topographique et phi losophique de Cracovie), we własnym przekładzie i opracowaniu zawierającym bio gram Murraya, w której to pracy wspomagała go Janina Dobrzyniecka1.","PeriodicalId":337680,"journal":{"name":"Przybylski i inni: O znaczeniu Krakowa i regionu w kulturze oświecenia","volume":"45 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Przybylski i inni: O znaczeniu Krakowa i regionu w kulturze oświecenia","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.12797/9788381380546/12","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Ciekawy człowiek: wojskowy, nauczyciel akademicki, dziennikarz, tłumacz, krytyk literacki, teatrolog, historyk. Dokonania Murraya w wymienionych zawodach, któ re uprawiał przez pół wieku w Polsce, powinny były jak sądzę przyciągnąć uwa gę wielu badaczy naszej dawnej kultury. Tak się jednak nie stało. Z zaledwie jedną książką wydaną w Warszawie w 1800 roku spolonizowany Francuz popadł w głę bokie zapomnienie. Jego liczne prace rękopiśmienne odnajdywane dzisiaj w pol skich, przede wszystkim krakowskich bibliotekach, świadczą, że historia obeszła się z Murrayem niesprawiedliwie. Pierwszym badaczem, który współcześnie zwrócił na niego uwagę, był Karol Estreicher junior, choć już jego ojciec miał w rękach jeden z rękopisów Murraya, zapewne w związku z pracami nad książką Teatra w Polsce. Estreicher junior wydał natomiast w 1977 roku, w „Roczniku Krakowskim”, przechowywany w Bibliotece Jagiellońskiej rękopis Opisanie miasta Krakowa (Description topographique et phi losophique de Cracovie), we własnym przekładzie i opracowaniu zawierającym bio gram Murraya, w której to pracy wspomagała go Janina Dobrzyniecka1.
他是一个有趣的人:军官、学术教师、记者、翻译家、文学评论家、戏剧学者和历史学家。穆雷在波兰从事上述职业长达半个世纪之久,我相信他在这些职业中取得的成就本应引起许多我国古代文化研究者的注意。然而,这并没有发生。1800 年,这位波兰化的法国人仅在华沙出版了一本书,就被人们深深遗忘了。今天在波兰图书馆,尤其是克拉科夫图书馆发现的他的大量手稿作品证明,历史对穆雷是不公正的。第一位将注意力转向他的当代研究者是小 Karol Estreicher,尽管他的父亲手中已经有了默里的一份手稿,可能与他编写《Teatra w Polsce》一书有关。然而,小埃斯特雷歇尔于 1977 年在 Rocznik Krakowski 出版了雅盖隆图书馆收藏的一份手稿,题为 Opisanie miasta Krakowa (Description topographique et phi losophique de Cracovie),其中有他自己的翻译和汇编,包括默里的生平,他在其中得到了雅尼娜-多布日涅卡1 的协助。