Rolnictwo miejskie w światowym i polskim piśmiennictwie oraz w dokumentach planistycznych wybranych miast Polski

Abstract

W krajach wysoko rozwiniętych tematyka rolnictwa na obszarach miejskich staje się coraz bardziej popularna. Główną przesłanką jej rozwoju jest ponowne odkrycie korzyści, jakie może dostarczać rolnictwo organizmom miejskim. Celem artykułu jest prezentacja koncepcji rolnictwa miejskiego, a także rozpoznanie społecznego zainteresowania tą problematyką. Ponadto dokonano w nim oceny znaczenia rolnictwa w dokumentach planistycznych i strategiach rozwoju wybranych miast polskich. Pobocznym zamierzeniem artykułu jest propagowanie wiedzy i badań dotyczących rolnictwa miejskiego. W opracowaniu wykorzystano metody biliometryczną, webometryczną oraz desk research. Badania wykazały, że globalnie problematyka rolnictwa w miastach zyskuje coraz większe zainteresowaie naukowców. Liczba artykułów naukowych wykazuje trend wzrostowy. Również w Polsce obserwuje się podobne tendencje, o czym świadczy rosnąca liczba polskojęzycznych tekstów naukowych poświęconych tej tematyce. Niemniej jednak badania są na wczesnym etapie rozwoju i często mają charakter fragmentaryczny (dotyczą tylko wybranych wątków). Polscy naukowcy także stosunkowo rzadko publikują własne badania (w temacie urban agriculture) w uznanych anglojęzycznych czasopismach naukowych. Badania pokazały też, że polscy użytkownicy Internetu (wykorzystując język polski) rzadko szukają informacji analizowaną tematyką przekłada się zaś na treść dokumentów planistycznych polskich miast. Rolnictwo, zarówno w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, jak i w strategiach rozwoju miast, jest pomijane lub marginalizowane. Wprawdzie w analizowanych miastach (z wyjątkiem Warszawy i Krakowa) użytki rolne są objęte różnymi formami ochrony, ale nie przekłada się to na działania operacyjne. Tylko w przypadku jednego z omawianych miast, tj. Wrocławia, rolnictwu poświęcono w strategii rozwoju wiele miejsca, snując wizję miasta ogrodu, gdzie użytki rolne i zieleń miejska stanowią istotny element przestrzeni.