"ТІЛ, ОЙЛАУ, МИ: НЕЙРОЛИНГВИСТИКАНЫҢ НЕГІЗГІ МӘСЕЛЕЛЕРІ "

Bulletin of Toraighyrov University. Philology series Pub Date : 2023-03-31 DOI:10.48081/rgpv1969

З. C. Мaшрaпoвa, А. Болат

{"title":"\"ТІЛ, ОЙЛАУ, МИ: НЕЙРОЛИНГВИСТИКАНЫҢ НЕГІЗГІ МӘСЕЛЕЛЕРІ \"","authors":"З. C. Мaшрaпoвa, А. Болат","doi":"10.48081/rgpv1969","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"\"Қазіргі таңда лингвистика ғылымының даму сатысында үш түрлі ғылыми парадигма ажыратылып отыр: салыстырмалы-тарихи, жүйелі-құрылымдық және антропоцентрлік. Тіл білімі саласында, яғни жекелеген тіл біліміндегі көптеген зерттеулерде антропоцентристік парадигма басымдылыққа ие болып отыр. Неге десеңіздер, лингвистикадағы антропоцентристік принцип бастысы тілді пайдаланушы ұлтты бірінші орынға қояды. Антропоцентристік парадигма өз алдында этнолингвистика, лингвомәдениеттану, когнитивтік лингвистика, лингвопсихология сияқты жаңа бағыттарға жол ашады. Антропоцентристік бағыттағы жаңалықтар ең бірінші қабылдау, ойлау, тіл, есте сақтау, әрекет ету сияқты адамзаттың когнитивтік құрылымына ерекше қарап, ден қоя бастады. «Қабылдау», «ойлау», «тіл» және тағы басқалары когнитивтік ғылым саласында бұрындары да зерттеліп келген. Бірақ жалпы есім деңгейінен шығып, жалқы есім деңгейнде бір мақсат, бір міндет аясында бір-бірімен тығыз байланыста қаралмаған еді. «Қоршаған шындық өмірді саналы түрде тану мен адам тәжірибесін категориялау тілмен байланысты болып келеді, өйткені адамның когнитивтік қызметі барысында алынған мазмұндық ақпарат тілмен тілдік формаларда көрініс тауып, сөйлеу арқылы білдіріледі. Диалектикалық формадағы когнитивтік процестер тілмен тығыз байланысты, оның себебі тіл адамдардың қоғамдық тәжірибесі мен дүние туралы білімдерін бекітіп отырады. Ал біздің сана құрылымы туралы білгендеріміз тек қана тілге байланысты, тіл осы құрылымдар туралы хабарлауға және оларды кез келген табиғи суреттеуге мүмкіндік береді» [1,21]. Осыған негізделе отырып, тілді зерттеудің когнитивтік парадигмасы тіл мен ойлаудың арасында теңдік қоймайды. Сонымен қатар тілдің ойды ұйымдастырушылық қызметін атап айтады. Бұл байланыста тілдің таңбалық жүйесі арқылы грамматикалық байланыстар, категориялар, модельдер түрінде біртұтас тілдік құрылым қалыптасады. Мақалада «тіл», «ойлау», «ми» ұғымдарының байланысы, нейролингвистиканың негізгі мәселелерінің бірі екендігі қарастырылады. Кілтті cөздeр: тіл, ойлау, нeйрoлингвиcтикa, кoгнитивті зeрттeулeр, ми. \"","PeriodicalId":151869,"journal":{"name":"Bulletin of Toraighyrov University. Philology series","volume":"45 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Bulletin of Toraighyrov University. Philology series","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.48081/rgpv1969","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

"Қазіргі таңда лингвистика ғылымының даму сатысында үш түрлі ғылыми парадигма ажыратылып отыр: салыстырмалы-тарихи, жүйелі-құрылымдық және антропоцентрлік. Тіл білімі саласында, яғни жекелеген тіл біліміндегі көптеген зерттеулерде антропоцентристік парадигма басымдылыққа ие болып отыр. Неге десеңіздер, лингвистикадағы антропоцентристік принцип бастысы тілді пайдаланушы ұлтты бірінші орынға қояды. Антропоцентристік парадигма өз алдында этнолингвистика, лингвомәдениеттану, когнитивтік лингвистика, лингвопсихология сияқты жаңа бағыттарға жол ашады. Антропоцентристік бағыттағы жаңалықтар ең бірінші қабылдау, ойлау, тіл, есте сақтау, әрекет ету сияқты адамзаттың когнитивтік құрылымына ерекше қарап, ден қоя бастады. «Қабылдау», «ойлау», «тіл» және тағы басқалары когнитивтік ғылым саласында бұрындары да зерттеліп келген. Бірақ жалпы есім деңгейінен шығып, жалқы есім деңгейнде бір мақсат, бір міндет аясында бір-бірімен тығыз байланыста қаралмаған еді. «Қоршаған шындық өмірді саналы түрде тану мен адам тәжірибесін категориялау тілмен байланысты болып келеді, өйткені адамның когнитивтік қызметі барысында алынған мазмұндық ақпарат тілмен тілдік формаларда көрініс тауып, сөйлеу арқылы білдіріледі. Диалектикалық формадағы когнитивтік процестер тілмен тығыз байланысты, оның себебі тіл адамдардың қоғамдық тәжірибесі мен дүние туралы білімдерін бекітіп отырады. Ал біздің сана құрылымы туралы білгендеріміз тек қана тілге байланысты, тіл осы құрылымдар туралы хабарлауға және оларды кез келген табиғи суреттеуге мүмкіндік береді» [1,21]. Осыған негізделе отырып, тілді зерттеудің когнитивтік парадигмасы тіл мен ойлаудың арасында теңдік қоймайды. Сонымен қатар тілдің ойды ұйымдастырушылық қызметін атап айтады. Бұл байланыста тілдің таңбалық жүйесі арқылы грамматикалық байланыстар, категориялар, модельдер түрінде біртұтас тілдік құрылым қалыптасады. Мақалада «тіл», «ойлау», «ми» ұғымдарының байланысы, нейролингвистиканың негізгі мәселелерінің бірі екендігі қарастырылады. Кілтті cөздeр: тіл, ойлау, нeйрoлингвиcтикa, кoгнитивті зeрттeулeр, ми. "

查看原文本刊更多论文

"在语言学中可以使用以下范式：tarihi-syralystmaly-tarikh、zhhuyeli-kurylymdyk 和 anthropocentric。其中，"人类中心主义 "范式应被视为 "人类中心主义 "范式。语言学的人类中心主义原则可以应用于语言学领域，这一点很重要。民族语言学、语言学、认知语言学、语言心理学和语言心理学的人类中心主义范式是一种可以应用于民族语言学、语言学、认知语言学和语言心理学的范式。请勿使用 "Kabyldau"、"oylau"、"til "或其他认知术语。如果设备不能正常工作，设备将以任何方式损坏或损坏。Ǟ Ǟ Ǟ Ǟ Ǟ Ǟ Ǟ Ǟó óóóóóóóóóóóóóóóóó ó如果不使用该装置，则应注意不要使该装置超负荷，也不要用该装置替代其他装置"[1,21]。[1,21].需要注意的是，使用该设备不会影响认知范式。这样做可能会导致火灾或触电。这样做可能会导致语法、类别、模型和模型损坏。使用本设备可能会造成人员伤亡、设备不稳定或神经语言学问题。Kiltti sөzder: til, oylau, neurolinguistics, cognitive zertteuler, mi."

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Bulletin of Toraighyrov University. Philology series

自引率

0.00%

发文量