Akım Ölçümü Alınmayan İki Alt Havzanın Dolaysız Akış Hidrograflarının Anlık Birim Hidrograf Yaklaşımıyla Karşılaştırılması

H. Akay, Müsteyde Baduna Koçyiğit
{"title":"Akım Ölçümü Alınmayan İki Alt Havzanın Dolaysız Akış Hidrograflarının Anlık Birim Hidrograf Yaklaşımıyla Karşılaştırılması","authors":"H. Akay, Müsteyde Baduna Koçyiğit","doi":"10.21324/DACD.516396","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Bu calismanin amaci akim olcumu alinmayan, birbirine yakin drenaj alanina ve uzunluk oranina sahip iki alt havzanin cikis noktasinda dolaysiz akis hidrograflarini tahmin etmektir. Bunun icin Bati Karadeniz Havzasi’nda yer alan Arac Cayi’nin iki komsu alt havzasi secilmistir. ArcGIS programi yardimiyla alt havzalarin drenaj agi olusturulmus ve bazi morfometrik parametreleri hesaplanmistir. Nash anlik birim hidrograf yontemiyle alt havzalarin birim hidrografi tahmin edilmistir. Alt havzalarin hidrograflarinin esit durumlarda karsilastirilabilmesi icin ayni egri numarasi ve yagis modeli kullanilarak HEC-HMS hidrolojik modeli yardimiyla analizleri yapilmistir. Model sonuclarina gore alt havza 1 ve alt havza 2’de meydana gelen pik debiler sirasiyla 18.71 ve 27.83 m 3 /s olup alt havza 2 pik debisinin alt havza 1 pik debisinden %49 daha fazla oldugu gorulmustur. Ayrica, alt havza 2’de pik debiye gelme suresi 5 saatken, alt havza 1’in pik debiye gelme suresi 7 saat olarak hesaplanmistir. Hesaplanan hidrograflara gore alt havza 2’nin alt havza 1’e gore ani taskina daha duyarli oldugu sonucuna varilmistir. Izlenen yontem alt havzalarin anlik taskin potansiyellerine gore onceliklendirilmesine de olanak saglar. Akim olcumu olmayan akarsular uzerinde yapilmasi planlanan hidrolik yapilarin projelendirilmesi sirasinda bu yontem takip edilerek alt havzanin kendi ozelliklerini dogrudan kullanarak hidrograf ve pik debi tahmini yapilabilir.","PeriodicalId":202583,"journal":{"name":"Doğal Afetler ve Çevre Dergisi","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2019-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Doğal Afetler ve Çevre Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.21324/DACD.516396","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0

Abstract

Bu calismanin amaci akim olcumu alinmayan, birbirine yakin drenaj alanina ve uzunluk oranina sahip iki alt havzanin cikis noktasinda dolaysiz akis hidrograflarini tahmin etmektir. Bunun icin Bati Karadeniz Havzasi’nda yer alan Arac Cayi’nin iki komsu alt havzasi secilmistir. ArcGIS programi yardimiyla alt havzalarin drenaj agi olusturulmus ve bazi morfometrik parametreleri hesaplanmistir. Nash anlik birim hidrograf yontemiyle alt havzalarin birim hidrografi tahmin edilmistir. Alt havzalarin hidrograflarinin esit durumlarda karsilastirilabilmesi icin ayni egri numarasi ve yagis modeli kullanilarak HEC-HMS hidrolojik modeli yardimiyla analizleri yapilmistir. Model sonuclarina gore alt havza 1 ve alt havza 2’de meydana gelen pik debiler sirasiyla 18.71 ve 27.83 m 3 /s olup alt havza 2 pik debisinin alt havza 1 pik debisinden %49 daha fazla oldugu gorulmustur. Ayrica, alt havza 2’de pik debiye gelme suresi 5 saatken, alt havza 1’in pik debiye gelme suresi 7 saat olarak hesaplanmistir. Hesaplanan hidrograflara gore alt havza 2’nin alt havza 1’e gore ani taskina daha duyarli oldugu sonucuna varilmistir. Izlenen yontem alt havzalarin anlik taskin potansiyellerine gore onceliklendirilmesine de olanak saglar. Akim olcumu olmayan akarsular uzerinde yapilmasi planlanan hidrolik yapilarin projelendirilmesi sirasinda bu yontem takip edilerek alt havzanin kendi ozelliklerini dogrudan kullanarak hidrograf ve pik debi tahmini yapilabilir.
本研究的目的是估算两个流域面积和长度比相似但未进行流量测量的子流域出口处的直流水文图。为此,研究人员选择了黑海西部盆地阿拉克河的两个相邻子流域。在 ArcGIS 程序的帮助下,构建了子流域的排水网络,并计算了一些形态计量参数。采用纳什瞬时单位水文图法估算子流域的单位水文图。为了在同等条件下比较各子流域的水文图,使用相同的曲线编号和降水模型,借助 HEC-HMS 水文模型对其进行了分析。根据模型结果,子流域 1 和子流域 2 的峰值流量分别为 18.71 m 3 /s 和 27.83 m 3 /s,其中子流域 2 的峰值流量比子流域 1 的峰值流量高 49%。此外,子流域 2 的峰值流量计算时间为 5 小时,而子流域 1 的峰值流量计算时间为 7 小时。根据计算得出的水文图,得出的结论是,子流域 2 比子流域 1 更容易遭受突发性洪水。采用这种方法还可以根据子流域的瞬时洪水潜力确定其优先次序。在设计计划在没有流量测量的河流上修建的水利工程时,可以采用这种方法,直接利用子流域本身的特征来估算水文图和洪峰流量。
本文章由计算机程序翻译,如有差异,请以英文原文为准。
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:604180095
Book学术官方微信