Neyin Öğretmen Çalgısı Olarak Yeri ve Önemi

Abstract

Ney, kökleri çok eskilere dayanan ve kendine özgü üfleme teknikleri olan kadim bir çalgıdır. Bu teknikler yardımıyla Türk Mûsıkîsi perdelerinin, ney eğitimi ile de Türk Mûsıkîsi eserlerinin doğru bir şekilde icra edilmesi mümkün olmaktadır. Türk Mûsıkîsi nazariyatının öğretim ve intikalinde olduğu gibi ney eğitimi de usta çırak ilişkisiyle sağlanmakta idi. Genellikle Mevlevihanelerde verilen ney eğitimi Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerine kadar sürdürülmüş, sonrasında ise yerini konservatuvarlara bırakmıştır. Konservatuvarlarda ney eğitimine ilişkin program, öğretim elemanı ve öğrenci mevcut iken Eğitim Fakültelerinin müzik öğretmenliği programlarında ise ney eğitimine ilişkin program ve yeterli öğretim elemanı yoktur. Bu sebeple de müzik öğretmenliği programlarında çalgı dersleri içerisinde ney eğitimine yeterince yer verilemediği görülür. Neyin orta ve lise düzeyindeki öğrencilerin müzik derslerinde öğretmen çalgısı olarak kullanılmasının öğrencilerin başarısı üzerinde etkisi olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada da neyin müzik öğretmeni çalgısı olarak kullanımının lise düzeyindeki öğrencilerin müzik dersi başarısına etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada veriler, Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı Şanlıurfa Ceylanpınar Mehmet Akif Ersoy Anadolu Lisesi dokuzuncu (9.) sınıflardan oluşturulmuş deney ve kontrol gruplarından elde edilmiştir. Bu çalışmada son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma sonucunda 9. sınıflarda “Müzikte Dizi, Ton ve Makam” ünitesinin Türk müziği makamları ile ilgili konularında gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu, genel anlamda deney grubundaki öğrencilerin kontrol grubundaki öğrencilere göre daha başarılı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kısaca neyin müzik öğretmeni çalgısı olarak kullanımının lise düzeyindeki öğrencilerin müzik dersi başarısına olumlu etkileri olduğu görülmüştür.