Pri Esperanto-frazeologio

Abstract

Resumo: La artikolo prezentas rezultojn de empiriaj esploroj pri frazeologio de planlingvoj, precipe de Esperanto. Post difino de frazeologia unuo kaj prezentado de pluraj klasifikaĵoj, ĝi diskutas aspektojn de (parola kaj skriba) uzoj de frazeologiaĵoj en diversaj komunikaj sferoj kaj ankaŭ problemojn de tradukado. La analizoj montras ke frazeologio estas grava kriterio ĉe la evoluo de planlingva projekto al plenfunkcianta lingvo. Esperanto posedas riĉan frazeologian sistemon, kiu ekestis kaj plu evoluas surbaze de kaj konsciaj kaj spontaneaj faktoroj kaj kiu spegulas la kulturon de la parolkomunumo. Zusammenfassung: Der Beitrag stellt Ergebnisse empirischer Untersuchungen zur Phraseologie in Plansprachen, insbesondere dem Esperanto, vor. Nach einer Definition der phraseologischen Einheit und der Vorstellung verschiedener Klassifikationsmoglichkeiten werden Aspekte ihrer (mundlichen und schriftlichen) Verwendung in unterschiedlichen Kommunikationsbereichen sowie Probleme ihrer Ubersetzung diskutiert. Die Analysen belegen, daß die Phraseologie als wesentliches Kriterium bei der Entwicklung eines lansprachenprojektes zur voll funktionierenden Sprache zu betrachten ist. Das Esperanto verfugt uber ein entwickeltes phraseologisches System, das sich im Ergebnis sowohl bewußter als auch spontaner Faktoren weiterentwickelt und die Kultur der Sprechergemeinschaft widerspiegelt. Abstract: This article presents the main results of empirical research into the phraseology of planned languages, especially of Esperanto. After defining and classifying phraseological units, it discusses aspects of their (both oral and written) usages in different communicative fields as well as problems of their translation. Analyses demonstrate that phraseology can be considered a keystone in the development of a planned language project to a fully-fledged language. Esperanto possesses an extensive system of phraseological units, which is developing on the basis of both conscious and spontaneous factors, reflecting the cultural life of its speech community.