Disturbed, restored and novel ecosystems – Concepts and practices challenging landscape planning, design and management in the 21st century

Abstract

Od czasów XVIII-wiecznej rewolucji przemysłowej populacja ludzka szybko rośnie (około 7,5 miliarda ludzi w 2017 roku), głęboko zmienia wszystkie ekosystemy Ziemi i w coraz większym stopniu koncentruje się w miastach (54% w 2014 roku), tworząc rozległe tereny metropolitarne. Tak duże liczby wymuszają szybkie zmiany metabolizmu biosfery, wynikające z wylesienia, uszczuplenia naturalnych zasobów, zanieczyszczenia, globalnego ocieplenia, pustynnienia, niekontrolowanej zabudowy i utraty różnorodności biologicznej. Rezultaty badań pokazują ogromne obszary ogołoconych, nudnych i ubogich krajobrazów, niezdolnych do wyżywienia swoich populacji, zmuszających je do migracji, do głodowania lub walki. Środki konserwacji koncentrowały się na odległych lub mniej zaludnionych obszarach, szczególnie tych, które zachowały bardzo wysoką jakość przyrodniczą, wiele walorów estetycznych, ważne gatunki dzikich zwierząt lub przedprzemysłowy wiejski charakter. Kilka strategii restauracji zostało wdrożonych, szczególnie w krajach rozwiniętych, aby ratować zdegradowane krajobrazy. To doprowadziło do powstania różnej skali „zielonych” struktur, takich jak: rezerwaty przyrody, pasy zieleni, zielone korytarze, błękitna i zielona infrastruktura, miejsca i krajobrazy dziedzictwa kulturowego oraz miejskie tereny zieleni. Współczesne przepływy ludności doprowadziły do przemieszczenia gatunków przez oceany i kontynenty, zwiększając nagłą kolonizację i natychmiastową zmianę lokalnych ekosystemów, które dawniej ewoluowały przez długi czas. Ostatnio niektóre z tych asamblaży gatunków zyskały określenie nowych ekosystemów: powstałe w wyniku działalności człowieka, samowystarczalne asamblaże „egzotycznych” i rodzimych gatunków w szczególnych biofizycznych kontekstach, z tendencją do dominacji i przewagi „egzotyki” nad lokalnymi gatunkami. Te nowe ekosystemy pozornie nie są podobne do naturalnego środowiska i stają się dominującymi habitatami na Ziemi. Te istotne kwestie wymagają świeżego spojrzenia dla wypracowania łącznego i systemowego podejścia do konserwacji długo ewoluujących naturalnych ekosystemów, zrównoważonego rozwoju ekosystemów zależnych od człowieka i integracji nowych ekosystemów ze starymi. Zaangażowanie każdego jest cenne, aby dzielić się pomysłami i działaniami integrującymi zmianę, a także gwarantującymi bardzo dużą różnorodność biologiczną, dostępność zasobów naturalnych i terenów przyrodniczych w przyszłości. Nasza globalna świadomość powinna aktywować programy i praktykę w zakresie planowania miejscowego, projektowania i zarządzania, aby sprawdzić wiedzę, stawić czoło biedzie oraz poprawić jakość i godność życia. To kwestia życia lub śmierci a... ŻYCIE JEST WAŻNE!