Czym jest strategiczna litygacja?

Abstract

Artykuł zawiera rozważania na temat pojęcia strategicznej litygacji (dalej: SL). Wykorzystując sprawę „picia piwa nad Wisłą” jako ilustrację, definiujemy SL jako rodzaj działania prawnego i społeczno-politycznego, które polega na inicjowaniu lub przystępowaniu do toczących się postępowań sądowych w celu doprowadzenia do zmian systemowych zmierzających do poszerzenia zakresu praw podstawowych członków danej wspólnoty lub pełniejszej realizacji jej wartości prawnych. Przy czym wspólnota może być definiowana jako ogół obywateli czy mieszkańców danego państwa lub grupy mniejszościowe (etniczne, seksualne, wyznaniowe, rasowe, klasowe itp.). Następnie przedstawiamy teoretycznoprawne warunki możliwości tego działania oraz argumenty polityczne krytyczne wobec SL (ograniczona partycypacja obywateli i rozszerzanie władzy sądowniczej kosztem władzy legislacyjnej). Na końcu przedstawiamy kilka możliwych poziomów badań nad SL oraz argumenty na rzecz jej szerszego wykorzystania w edukacji prawniczej.