Arabic letters between the sound image and the visual image: An approach between the past and the present of Arab linguists

Abstract

Dil; yazı ve simge şeklinde ortaya çıkmadan önce sesli bir şekilde varlık sahasına çıkmıştır. Bu aşamada dil; insan, hayvan ve doğa sesleri gibi çeşitli seslerden meydana gelmiştir. Dil yazı şekilleri ve kural sistemleriyle birlikte bu seslerden ortaya çıkmıştır. Zira dilciler, dili ve kurallarını ortaya koymak ve daha sonra bunları sözlüklerde toplamak için sesi temel taş olarak kullanmışlardır. Bu çalışmada eski ve modern dönem Arap alimlerinden harfleri ve sesleri inceleyen dil ve düşünce erbabının araştırmalarında geçen önde gelen konuları inceleyeceğiz. Bu alimler sesi somut ve soyut şekilleriyle birlikte tanımlamışlar ve birtakım tahliller ve nitelemeler sunmuşlardır. Böylece Arap harflerin somut ve soyut durumu arasındaki farkı ortaya koymuşlardır. Bu alimler modern dönemde Batılı ses bilimcilerin ortaya koyduğu sonuçlardan pek farklı olmayan sonuçlara ulaşmışlardır. Bu çalışmada ayrıca Arap harflerinin simgesel ve işitsel şekilleri birbirinden ayıran kurallara dikkat çeken modern dilcilerin çabalarına değinilmiştir. Onlar seslerin bir kısmının yazılı olarak kayda geçen sesler ve diğer bir kısmının ise yazıya geçirilmeyen ve zihinde hapsedilen işitsel sesler olduğunu ifade ederek sesleri iki kısma ayırmışlardır. Modern dönem alimlerimiz de bunların yolunu takip etmiştir. Nitekim bunlar da önceki alimler gibi sesli ve yazılı alfabeyi birbirinden ayırmışlardır. Modern alimler bunun yanı sıra fonem (sesbirim), alofon (alt sesbirim) ve akustik (yankılanım) gibi birtakım yeni ses terimleri ve kavramlarını ortaya koymuşlardır ki bu kavramlar bu tür terimleri ele alan çalışmalarda geçmektedir.