ORTAÇAĞ SEYAHATNAMELERİNDE TRABZON-ERZURUM GÜZERGÂHI

Abstract

Ticaret ve seyahat guzergâhlarinda yer alan merkezler tarih boyunca onemini korumustur. Liman sehirleri, tarihi yollarin kavsak noktalari ve baskentler bu guzergâhlarin mutlak ugrak yerleri olarak gelisme kaydetmislerdir. Gerek devletlerin tarihi yollari elde etme tutkusu gerekse tuccar veya gezginlerin merak duygusu, bu merkezlerle alakali bilgilerin bize kadar ulasmasina zemin hazirlamistir. Bu anlamda onemli liman sehri olan Trabzon’dan Tebriz’e uzanan tarihi kervan yolunun birinci asamasi sayabilecegimiz Trabzon, Torul, Gumushane, Bayburt ve Erzurum kismi, donem donem gezginlerin notlarina konu olmustur. Bu gezginler daha cok ortacagda seyahat sebebi olan ya ticaret maksadiyla ya da elcilik goreviyle yola cikan kisilerdi. Biz, onlarin musahede edip veya duyup aktardiklari bilgilerden donemin siyasi hâkimleri, Turklerin bolgeye yonelik faaliyetleri ve bolgenin kulturel yapisina dair onemli malumatlar elde edebilmekteyiz. Bu makale, Trabzon ve Erzurum’u gormus olan ortacagin seyyahlari, tuccarlari veya elcilerinin bize ulasan notlarina dayanarak Trabzon-Erzurum guzergâhinin siyasi, ekonomik ve cografi durumunu ortaya koymaktadir.